ویکیپدیا:صفحهٔ اصلی/آزمایش/۷
اکسیژن یکی از عناصر شیمیایی در جدول تناوبی است که نشان شیمیایی آن O و عدد اتمی آن ۸ است. این عنصر که عضوی از خانوادهٔ عناصر گروه کالکوژن، یعنی گروه شانزدهم در جدول تناوبی است، نافلزی بسیار واکنشپذیر و عاملی اکسیدکننده است که به آسانی موجب اکسید شدن عناصر و ترکیبات شیمیایی میشود. از نظر جرمی، پس از هیدروژن و هلیوم، اکسیژن سومین عنصر فراوان در کیهان است. در دما و فشار استاندارد، دو اتم اکسیژن با اتصال به یکدیگر موجب تولید ساختاری موسوم به دیاکسیژن یا اصطلاحاً موجب شکلگیری یک مولکول اکسیژن میشوند. مولکول اکسیژن در حالت گازی، بیرنگ، بیبو و دارای فرمول O۲ است. مولکول اکسیژن ۲۰٫۹۵ درصد از اتمسفر کره زمین را تشکیل میدهد. با درنظر گرفتن اکسیژن موجود در فرمول شیمیایی ترکیبهای دارای اکسیژن موجود در پوسته زمین، اکسیژن تقریباً تشکیل دهنده نیمی از عناصر سازنده پوسته زمین است. اکسیژن مولکولی موجب تولید انرژی در فرایند سوختن، تنفس یاختهای هوازی است. بسیاری از مولکولهای آلی موجود در موجودات زنده مانند پروتئینها، نوکلئیک اسیدها، کربوهیدراتها، چربیها و همچنین گستره وسیعی از ترکیبات معدنی پوسته بدن جانوران، دندانها و استخوانها دارای اتمهای اکسیژن هستند. اغلب جرم تشکیل دهنده موجودات زنده متشکل از اکسیژن است، چرا که بدن جانوران بهطور عمده از آب تشکیل شدهاست و اکسیژن عنصر اصلی سازنده آب است. اکسیژن موجود در اتمسفر زمین بهطور پیوسته توسط فرایند فتوسنتز تأمین میشود، فرایندی که طی آن نور خورشید موجب تبدیل آب و کربن دیاکسید به اکسیژن میشود. از لحاظ شیمیایی، اکسیژن خیلی فعال است و درنتیجه نمیتواند در هوای آزاد بهصورت آزاد و اتمی باقی بماند. بهغیر از اکسیژن مولکولی، اکسیژن دارای دگرشکلهای دیگری نیز است که ازون یکی از آنها است.
- … عنکبوت، عقرب، رتیل و هزارپا، حشره نیستند و جزوی از زیرشاخه گیرهداران محسوب میشوند؟ (در تصویر)
- … زهره تنها سیارهٔ منظومه شمسی است که به صورت ساعتگرد به دور خود میچرخد؟
- … آلبوم موسیقی ترانههای رایسا که شامل شعرهای عاشقانه روسی است با صدای میخائیل گورباچف میباشد؟
- … افراد مبتلا به نوروآکانتوسیتوز ممکن است به دلیل گاز گرفتن مداوم زبان، لبها و داخل دهان خود دچار کاهش وزن شدید شوند؟
- … ویکتور خارا، آخرین سرود زندگیاش را چند لحظه قبل از این که تیرباران شود و در حالی که انگشتانش را شکسته بودند، خواند؟
- … برخی محققین معتقد اند همراه با ابتلا به سندرم تورت مزایای نهفتهای مانند افزایش آگاهی، توجه و ادراک فضایی وجود دارد؟
دانش طبیعی و صوری: اخترشناسی – زیستشناسی – شیمی – زمینشناسی – فیزیک – آمار – احتمالات – ریاضیات – سامانهها – علوم رایانه – منطق
دانش اجتماعی و انسانی: آموزش – ادبیات – اقتصاد – انسانشناسی – باستانشناسی – تاریخ – جامعهشناسی – جغرافیا – روانشناسی – زبانشناسی – ارتباطات – علوم سیاسی – فلسفه
دانش کاربردی: پزشکی – حقوق – رایانه – بهداشت – فناوری اطلاعات – فناوری – کسب و کار – کشاورزی – مدیریت – مهندسی
فرهنگ و هنر: بزرگان و مشاهیر – رسانه – سرگرمی – هنرهای نمایشی – هنرهای تجسمی – سینما – موسیقی – معماری – نقاشی – ورزش
- در جریان سقوط یک فروند بالگرد بل ۲۱۲ در نزدیکی ورزقانِ ایران، ۸ نفر از جمله سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور (در تصویر) و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، کشته شدند.
- لی هسین لونگ پس از نزدیک به ۲۰ سال از سمت نخستوزیری سنگاپور کنار رفت و لورنس وانگ جانشین او شد.
- رابرت فیتسو، نخستوزیر اسلواکی، پس از سوء قصد در بیمارستان بستری شد.
- نیمو، خواننده سوئیسی با ترانه «د کد» برنده مسابقه آواز یوروویژن شد.
- پس از انتخابات سراسری جزایر سلیمان، جرمیا مانل نخستوزیر شد.
امروز: پنجشنبه، ۲۳ مه ۲۰۲۴ میلادی برابر ۳ خرداد ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۱۵ ذیالقعده ۱۴۴۵ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۳۶۱ - سالروز آزادسازی خرمشهر در عملیات بیتالمقدس
- ۳۳۴ (پیش از میلاد) - نیروهای ایران در نبرد گرانیک در کنار رودی به همین نام، از سپاه اسکندر مقدونی شکست خوردند و این شکست مقدمهای برای فتح ایران توسط اسکندر شد.
- ۱۲۲۰ - شروع محاصره نیشابور توسط جبه نویان در پی حمله مغول به نیشابور.
- ۱۴۹۸ - جیرولامو ساونارولا کشیش فلورانسی به اتهام «کفر» اعدام شد.
- ۱۸۴۴ - علیمحمد باب شیرازی برای نخستین بار در دیدار با ملاحسین بشرویه اعلان قائمیت کرد و خود را بابالله خواند.
- ۱۹۳۴ - بانی و کلاید، زوج قانونشکن و سارق معروف آمریکایی، در درگیری با پلیس کشته شدند.
- ۱۹۹۷ - محمد خاتمی (در تصویر) در هفتمین دورهٔ انتخابات ریاستجمهوری ایران با کسب حدود هفتاد درصد آرا، بهعنوان رئیسجمهور این کشور انتخاب شد. این پیروزی منجر به ورود اصلاحطلبان به عرصهٔ حاکمیت و پیدایش جنبش دوم خرداد شد.
- زادروزها
- ۱۷۰۷ - زادروز کارل لینه گیاهشناس و پزشک سوئدی، پایهگذار نظام امروزی طبقهبندی گیاهان و جانوران
- ۱۸۹۱ - زادروز پار لاگرکویست شاعر و نویسنده سوئدی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۵۱
- ۱۹۰۸ - زادروز جان باردین فیزیکدان آمریکایی، برندهٔ دو جایزه نوبل فیزیک و مدال افتخار انجمن مهندسان برق و الکترونیک IEEE
- ۱۹۵۱ - زادروز آناتولی کارپف قهرمان سابق شطرنج جهان اهل روسیه
- ۱۹۹۱ - زادروز لنا مایر-لاندروت خواننده آلمانی
- درگذشتها
- ۱۴۹۸ - درگذشت جیرولامو ساونارولا کشیش ایتالیایی و رهبر فلورانس در سالهای ۱۴۹۴ تا ۱۴۹۸، از مخالفان سرسخت رنسانس در تاریخ
- ۱۵۲۴ - درگذشت شاه اسماعیل صفوی، بنیانگذار دودمان صفوی
- ۱۸۵۷ - درگذشت آگوستین لویی کوشیریاضیدان فرانسوی، از پایهگذاران آنالیز ریاضی
- ۱۹۰۶ - درگذشت هنریک ایبسن شاعر، نمایشنامهنویس و درامنویس نروژی
- ۱۹۳۷ - درگذشت جان دیویس راکفلر سرمایهدار بزرگ آمریکایی
- ۱۹۴۵ - درگذشت هاینریش هیملر فرمانده اساس آلمان نازی
- ۲۰۰۹ - درگذشت رو مو هیون شانزدهمین رئیسجمهور کره جنوبی
- ۲۰۱۱ - درگذشت ناصر حجازی مربی و بازیکن فوتبال ایرانی