پیش‌نویس:فناوری مغز

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فناوری مغز یا سیستم‌های خودآموز یک دستاورد نوین در زمینه علوم اعصاب است که از آخرین پیشرفت‌ها و کشف‌های این حوزه بهره می‌برد. این اصطلاح برای اولین بار توسط آزمایشگاه هوش مصنوعی در زوریخ، سوئیس، در چارچوب پروژه Roboy[۱] معرفی و مطرح شد. با توجه به اینکه این فناوری از الگوها و رویکردهای یادگیری مغز الهام گرفته است، امکان استفاده از آن در روبات‌ها، سیستم‌های مدیریت دانش [۲]و سایر برنامه‌های کاربردی با قابلیت خودآموزی وجود دارد. به طور خاص، این فناوری امکان ایجاد مدل‌های یادگیری اساسی را فراهم می‌کند که اغلب به عنوان 'نقشه‌های چگونگی' شناخته می‌شوند.

تحقیق و کاربردها[ویرایش]

در دهه ۱۹۶۰، برای اولین بار در تاریخ، فناوری مغز[۳] در انسان‌ها و حیوانات مورد استفاده قرار گرفت. در آن زمان، گری والتر از سیگنال‌های انسفالوگرام غیرتهاجمی (EEG) استفاده کرد تا یک انسان را قادر به کنترل یک پروژکتور کند. این اتفاق بیشتر به عنوان یک نمونه پیشرو در حوزه فناوری مغز در دهه ۱۹۶۰ شناخته می‌شود

پس از ابداع ژاک جی ویدال اصطلاح رابط مغز و کامپیوتر (BCI) [۳]در سال ۱۹۷۱، آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی ایالات متحده آمریکا (دارپا) برای اولین بار شروع به تأمین مالی تحقیقات مربوط به این حوزه کرد و از آن زمان تاکنون چندین پروژه مختلف در این زمینه را تأمین مالی کرده است. ارزش بازار این فناوری تا سال ۲۰۲۲ میلادی به ۱.۷۲ میلیارد دلار می‌رسد[۴]. در مورد فعالیت‌هایی که این فناوری در بدن انسان انجام می‌دهد، می‌توان گفت که رابط‌های مغز و رایانه فعالیت‌های مغز را ضبط، اطلاعات را به خارج از بدن انتقال، داده‌ها را از طریق الگوریتم‌ها پردازش و آنها را به سیگنال‌های کنترل فرمان تبدیل می‌کنند.

در سال ۲۰۱۲، یک مطالعه برجسته [۵]در مجله علمی Nature با هدایت و رهبری دکتر لی هوچبرگ، که دارای دکترای پزشکی و فیزیک است، نشان داد که دو نفر مبتلا به تتراپلژی قادر به کنترل بازوهای رباتیک از طریق اندیشه در حین اتصال به سیستم رابط عصبی BrainGate بودند. این دو شرکت‌کننده توانستند اشیا را در فضای سه‌بعدی بگیرند، بردارند و حتی یکی از آنها توانست با استفاده از این سیستم برای اولین بار پس از فلج که نزدیک به ۱۵ سال پیش بود، برای خودش قهوه بریزد.

در اکتبر ۲۰۲۰، دو بیمار توانستند با استفاده از تفکر مستقیم از طریق رابط کامپیوتر مغزی Stentrode، که نتایج آن منتشر شده در ژورنال جراحی مغز و اعصاب و تحت سرپرستی توماس آکسلی، به صورت بی‌سیم یک سیستم عامل را کنترل کنند و با استفاده از آن، توانستند فعالیت‌هایی مانند ارسال پیام متنی و ایمیل، خرید و یا حتی انجام فعالیت‌های بانکی را انجام دهند. این برخورد برای اولین بار بود که یک رابط مغز و کامپیوتر از طریق رگ‌های خونی بیمار کاشته شد و نیاز به جراحی مغز باز را از بین برد.

در حال حاضر، گروه‌های مختلفی در تحقیق و بررسی دستگاه‌های آزمایشی با رابط‌های مغز و رایانه مشغول به فعالیت هستند. این دستگاه‌ها و فناوری‌ها پتانسیل ایجاد تغییرات بزرگ و اساسی در زندگی بیماران فلج و افراد مبتلا به اختلالات عصبی دارند. گروه‌هایی که در این زمینه فعالیت می‌کنند شامل ایلان ماسک، فیس بوک، و دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو[۶] هستند. این سیستم‌ها و فناوری‌ها همچنین به عنوان یک دستگاه تعدیل کننده عصبی در حال بررسی و تحقیقات هستند و ممکن است در نهایت به تشخیص و درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌های مغزی مانند صرع و بیماری پارکینسون کمک کنند.

منابع[ویرایش]

  1. Bühler، Urs (۲۰۱۳-۰۲-۲۸). «Die Zangengeburt eines möglichen Stammvaters» (به آلمانی). Neue Zürcher Zeitung. شاپا 0376-6829. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۴-۱۹.
  2. "Starmind | AI-Powered, Organization-Wide Expertise Directory". www.starmind.ai (به انگلیسی). Retrieved 2024-04-19.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Miranda, Robbin A.; Casebeer, William D.; Hein, Amy M.; Judy, Jack W.; Krotkov, Eric P.; Laabs, Tracy L.; Manzo, Justin E.; Pankratz, Kent G.; Pratt, Gill A. (2015-04-15). "DARPA-funded efforts in the development of novel brain–computer interface technologies". Journal of Neuroscience Methods (به انگلیسی). 244: 52–67. doi:10.1016/j.jneumeth.2014.07.019. ISSN 0165-0270. PMID 25107852.
  4. "Brain Computer Interface Market Size & Share Report, 2030". www.grandviewresearch.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-04-19.
  5. May 16; Orenstein 401-863-1862, 2012 Media contact: David. "People with paralysis control robotic arms using brain-computer interface". news.brown.edu (به انگلیسی). Retrieved 2024-04-19.
  6. Rogers، Adam. «The Machine That Reads Your Mind (Kinda) and Talks (Sorta)» (به انگلیسی). Wired. شاپا 1059-1028. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۴-۱۹.