غلامرضا کیانپور

غلامرضا کیانپور
غلامرضا کیانپور
	غلامرضا کیانپور
وزیر دادگستری
	دوره مسئولیت; ۱۳ خرداد ۱۳۵۵ – ۵ شهریور ۱۳۵۷
پادشاه	محمدرضا شاه پهلوی
نخست‌وزیر	امیرعباس هویدا، جمشید آموزگار
پس از	صادق احمدی
پیش از	محمد باهری
وزیر اطلاعات و جهانگردی
	دوره مسئولیت; ۱۳۵۳ – خرداد ۱۳۵۵
نخست‌وزیر	امیرعباس هویدا
پس از	حمید رهنما
پیش از	داریوش همایون
استاندار اصفهان
	دوره مسئولیت; ۱۳۵۰ – ۱۳۵۳
استاندار آذربایجان غربی
	دوره مسئولیت; ۱۳۴۶ – ۱۳۵۰
اطلاعات شخصی
زاده	۱۳۰۸; تهران
درگذشته	۱۸ اردیبهشت ۱۳۵۸; زندان قصر، تهران
ملیت	ایرانی
محل تحصیل	دانشگاه تهران
پیشه	سیاستمدار
تخصص	دکترای اقتصاد

غلامرضا کیان پور ( ۱۳۰۸ – ۱۸ اردیبهشت ۱۳۵۸)،^[۱] وزیر اطلاعات و جهانگردی در کابینه‌ی نخست‌وزیر امیرعباس هویدا در بین سال های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵ و وزیر دادگستری در آخرین کابینه هویدا و کابینه جمشید آموزگار از ۱۸ آبان ۱۳۵۵ تا ۵ شهریور ۱۳۵۷ بود. او پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران در دادگاه انقلاب به حکم صادق خلخالی، به اتهام افساد فی الارض به اعدام محکوم شد.

زندگی‌نامه[ویرایش]

غلامرضا کیانپور، فرزند عبدالوهاب در سال ۱۳۰۸ خورشیدی در تهران زاده شد. او آموزش خود را در دبیرستان دارایی گذراند. سپس از دانشکده حقوق تهران لیسانس قضایی گرفت و در رشته اقتصاد نیز موفق به گرفتن مدرک دکتری شد. ابتدا قاضی دادگستری، سپس مدیر مالی سازمان برنامه، رئیس کارگزینی اصل چهار و معاون گمرکی وزارت اقتصاد گردید. چندی بعد ریاست شورای عالی اداری را به عهده گرفت. همچنین به استانداری آذربایجان غربی و اصفهان منصوب شد. در سال ۱۳۵۳ به عنوان وزیر اطلاعات و جهانگردی معرفی گردید. در سال ۱۳۵۵ وزیر دادگستری شد که قوانین جدید را به تصویب مجلس گذاشت. وی افزون بر تدریس در دانشکده بازرگانی، پلی تکنیک، حسابداری، افسری و شهربانی، تألیفی به نام اصول تنظیم بودجه و اصول اقتصاد نیز دارد.

در دوران تصدی وی به عنوان استاندار آذربایجان غربی و در میان اجرای طرحهای توسعه متعدد، این استان برای اولین بار صاحب کانال تلویزیون شد -- که در اواسط سالهای ۱۳۴۰ خورشیدی دستاورد مهمی بود.

دوران استانداری وی در اصفهان دوران شکوفایی و شکل‌ گیری شهر و استان اصفهان به صورت امروز بوده‌ است.^[۲] به گفته داریوش همایون‌، کیانپور یکی از کارآمد ترین سیاستمداران^[۳] ایران در دوران پهلوی بوده‌ است.علینقی عالیخانی نیز که تجربه همکاری نزدیک با کیان پور را داشته، از وی به عنوان آدم لایقی در سازمان برنامه و بودجه یاد کرده است.^[۴]

کیانپور در زمان تصدی وزارت اطلاعات و جهانگردی (که بعدها به "وزارت ارشاد" تغییر نام یافت) بزرگترین طرح توسعه جهانگردی را در ایران آغاز کرد و به اجرا گذاشت. شروع این طرح با ساختمان ده ها مهمانسرا و هتل در مناطق تاریخی و توریستی ایران انجام شد که به موازات آن تربیت نیروی انسانی برای خدمات و مدیریت آن مراکز نیز به اجرا گذاشته شد.

کیانپور بنیانگذار دو دانشکده تخصصی دولتی است: اولین دانشکده برای تربیت نیروی متخصص در صنعت گردشگری (توریسم) در زمان تصدی وزارت اطلاعات و جهانگردی، و دومین دانشکده برای تربیت متخصص در امور اداری و قضائی وزارت دادگستری (برای دستیاری و کمک به قضات) در زمان تصدی وزارت دادگستری است.

در میان برنامه های وی در زمان وزارت دادگستری طرح کامپیوتری کردن ثبت اسناد و احوال کل کشور از مهمترین بود. مطالعات و برنامه اجرائی این طرح در سال ۱۳۵۷ به پایان رسید ولی بدلیل استعفای کابینه آموزگار و اغتشاشات سال ۵۷ به مرحله اجرا نرسید.

وی از نویسندگان و مترجمان ماهر ایران بود. در میان ترجمه های معروف وی میتوان از کتابهای زیر نام برد که مدتها کتابهای منبع و درسی در دانشگاههای ایران بودند:
- توسعه صنعتی ^[۵]
- تربیت نیروی انسانی برای بازرگانی و صنعت ^[۶]
- تکنولوژی و توسعه اقتصادی ^[۷]
- قسمت هایی از کارهای پل ساموئلسون (برنده جایزه نوبل در اقتصاد) نیز از ترجمه های اوست.

همسر دکتر کیانپور، فرحدخت منصوری آملی، دبیر بازنشته وزارت آموزش و پرورش بود که در تاریخ ۱۱ اسفند ۱۳۸۷ (پنجم مارس ۲۰۰۹) در فرانسه درگذشت. آنها صاحب سه فرزند بودند.

سمت‌ها[ویرایش]

قاضی وزارت دادگستری
مدیر کل مالی در سازمان برنامه و بودجه
معاون وزارت اقتصاد در امور گمرکی در زمان وزارت علینقی عالیخانی
استاندار آذربایجان غربی از ۲۴/۳/۱۳۴۶ تا ۲۹/۱/۱۳۵۰
استاندار اصفهان ۱۳۵۰–۱۳۵۳
وزیر اطلاعات و جهانگردی در کابینه امیرعباس هویدا ۱۳۵۳–۱۸ آبان ۱۳۵۵
وزیر دادگستری در کابینه امیرعباس هویدا ۱۸ آبان ۱۳۵۵–۱۳۵۶
وزیر دادگستری در کابینه جمشید آموزگار ۱۶ مرداد ۱۳۵۶–۵ شهریور ۱۳۵۷

جستارهای وابسته[ویرایش]

دولت جمشید آموزگار

فهرست اعدامیان سرشناس به حکم صادق خلخالی

منابع[ویرایش]

↑ [Harvard University, Iranian Oral History Project http://pds.lib.harvard.edu/pds/view/2831868?n=116&s=4&printThumbnails=no]
↑ روزنامه اصفهان سالهای ۱۳۵۰ الی ۱۳۵۳ http://www.amirgholiamini.com/?p=814 بایگانی‌شده در ۱ فوریه ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
↑ زندگی پس از مردن پیش از مرگ
↑ تاریخ شفاهی ایران در دانشگاه هاروارد مصاحبه با علینقی عالیخانی نوار شماره سه
↑
توسعه صنعتی - ترجمه دکتر غلامرضا کیانپور
↑
تربینت نیروی انسانی برای بازرگانی و صنعت - ترجمه دکر غلامرضا کیانپور
↑
تکنولوژی و توسعه اقتصادی - ترجمه دکتر غلامرض کیانپور

بنیاد عبدالرحمن برومند

[1] [Harvard University, Iranian Oral History Project http://pds.lib.harvard.edu/pds/view/2831868?n=116&s=4&printThumbnails=no]

[2] روزنامه اصفهان سالهای ۱۳۵۰ الی ۱۳۵۳ http://www.amirgholiamini.com/?p=814 بایگانی‌شده در ۱ فوریه ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine

[3] زندگی پس از مردن پیش از مرگ

[4] تاریخ شفاهی ایران در دانشگاه هاروارد مصاحبه با علینقی عالیخانی نوار شماره سه

[5] 
توسعه صنعتی - ترجمه دکتر غلامرضا کیانپور

[6] 
تربینت نیروی انسانی برای بازرگانی و صنعت - ترجمه دکر غلامرضا کیانپور

[7] 
تکنولوژی و توسعه اقتصادی - ترجمه دکتر غلامرض کیانپور

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

ن ب و اعدام‌شدگان سرشناس پس از انقلاب ۱۳۵۷
سیاستمداران و رجال دورهٔ پهلوی	امیرعباس هویدا پرویز نیک‌خواه جواد سعید سالار جاف عباسعلی خلعتبری عبدالله ریاضی غلامحسین دانشی غلامرضا کیانپور غلامرضا نیک‌پی فرخ‌رو پارسا محمدرضا عاملی تهرانی محمدعلی علامه وحیدی محمود جعفریان منصور روحانی منوچهر آزمون منوچهر سلیمی
نظامیان دورهٔ پهلوی	ابوالحسن سعادتمند امیرحسین ربیعی آیت محققی ایرج مطبوعی پرویز امینی افشار جعفرقلی صدری حبیب‌الله القانیان حسن پاکروان حسینعلی بیات رحیم‌علی خرم سید جواد ذبیحی سید رضا ناجی سید سعید مهدیون عبدالله خواجه‌نوری علی حجت کاشانی علی نشاط علی‌اصغر امیرانی فخرالدین مدرس محمد جواد مولوی طالقانی محمدتقی مجیدی منصور باقریان منوچهر خسروداد منوچهر ملک مهدی رحیمی نادر جهانبانی ناصر مقدم نعمت‌الله نصیری
چپ‌گرایان	بهرام افضلی بیژن کبیری تقی شهرام حسن آذرفر حسین احمدی روحانی رحیم شمس سعید سلطان‌پور هرمز گرجی‌بیانی هوشنگ عطاریان
اسلام‌گرایان	اکبر گودرزی محمدرضا سعادتی
دیگر مخالفان سیاسی	خسرو قشقایی صادق قطب‌زاده مونا محمودنژاد کامران صمیمی سیروس روشنی منوچهر مسعودی
عاملان	سید روح‌الله خمینی صادق خلخالی محمد محمدی گیلانی محمد محمدی ری‌شهری سید حسین موسوی تبریزی اسدالله لاجوردی علی قدوسی حسینعلی نیری

ن ب و وزیران دادگستری ایران
پادشاهی	عباسقلی معتمدالدوله جوانشیر (–) • محمدابراهیم معتمدالدوله جوانشیر (–) • علی اعتمادالسلطنه (–) • مصطفی بهاءالملک افشار (–) • محمدقلی آصف‌الدوله (–) • غلامحسین خان سپهدار (–) • حسین مشیرالدوله (–) • محمدناصر ظهیرالدوله قاجار (–) • پاشاخان امین‌الملک (–) • محمدقلی آصف‌الدوله (–) • امام‌قلی میرزا عمادالدوله (–) • کاظم نظام‌الملک نوری (۱۲۹۱–) • علیرضا عضدالملک (–) • کاظم نظام‌الملک نوری (۱۲۹۳–) • علی‌قلی میرزا اعتضادالسلطنه (–) • علیرضا عضدالملک (–) • بهرام میرزا معزالدوله (–) • عبدالصمد میرزا عزالدوله (–) • یحیی مشیرالدوله (–) • عبدالصمد میرزا عزالدوله (–) • علیرضا عضدالملک (–) • یحیی مشیرالدوله (–) • نظام‌الدین مهندس‌الممالک غفاری (–) • محسن مشیرالدوله (–) • عباس میرزا ملک‌آرا (–) • اسدالله ناظم‌الدوله (–) • روح‌الله میرزا نصرت‌السلطنه (–) • غلامحسین غفاری (–) • عبدالوهاب نظام‌الملک (–)
پادشاهی مشروطه	احمد مشیرالسلطنه (–) • عبدالحسین میرزا فرمانفرما (–) • محمود علاءالملک (–) • حسن مشیرالدوله (–) • مهدی‌قلی مخبرالسلطنه (–) • رضا مؤیدالسلطنه (–) • حسن مشیرالدوله (–) • عبدالوهاب نظام‌الملک (–) • حسن مشیرالدوله (–) • عبدالحسین میرزا فرمانفرما • (-) حسن وثوق‌الدوله (–) • حسن مشیرالدوله (–) • محمدحسین دبیرالملک شیرازی (–) • حسن محتشم‌السلطنه (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • حسن مشیرالدوله (–) • احمد قوام‌السلطنه (–) • حسن مشیرالدوله (–) • حسن محتشم‌السلطنه (–) • محمدعلی ذکاءالملک (–) • اسماعیل ممتازالدوله (–) • رضا ارفع‌الدوله (–) • محمدعلی ذکاءالملک (–) • مهدی‌قلی مخبرالسلطنه (–) • محمدعلی ذکاءالملک (–) • فتح‌الله سردار منصور (–) • محمدعلی علاءالسلطنه (–) • محمود علاءالملک (–) • فیروز نصرت‌الدوله (–) • اسماعیل ممتازالدوله (–) • حسنعلی نصرالملک (–) • مهدی‌قلی مخبرالسلطنه (–) • حسنعلی نصرالملک (–) • اسماعیل ممتازالدوله (–) • فیروز نصرت‌الدوله (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • حسنعلی نصرالملک (–) • محمد مصدق‌السلطنه (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (کفیل) (–) • سلیمان میکده (–) • عباس میرزا سالار لشکر (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (کفیل) (–) • اسدالله مشارالسلطنه (–) • ابراهیم عمیدالسلطنه (–) • عبدالحسین سردار معظم خراسانی (تیمورتاش) (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • اسدالله مشارالسلطنه (–) • مرتضی ممتازالملک (–) • ابراهیم حکیم‌الملک (–) • ابوالحسن معاضدالسلطنه (–) • حسین ادیب‌السلطنه (–) • فیروز نصرت‌الدوله (–) • مهدی عمادالسلطنه (مشیر فاطمی) (–) • مصطفی منصورالسلطنه (عدل) (–) • حسن وثوق‌الدوله (–) • علی‌اکبر داور () • محسن صدر (–) • احمد متین‌دفتری (–) • محمد سروری (–) (سرپرست) • مجید آهی (۱۳۱۹–۱۳۲۰) • عباسقلی گلشائیان (۱۳۲۰–۱۳۲۰) • مجید آهی (۱۳۲۰–۱۳۲۱) • علیرضا قره‌گوزلو (–) • جواد عامری (–) • علی‌اصغر حکمت (–) • محسن صدر (–) • اسدالله ممقانی (۱۳۲۳–۱۳۲۳) • الله‌یار صالح (۱۳۲۳–۱۳۲۳) • مصطفی عدل (۱۳۲۳–۱۳۲۴) • الله‌یار صالح (۱۳۲۴–۱۳۲۴) • حسنعلی کمال هدایت (۱۳۲۴–۱۳۲۴) • امان‌الله اردلان (۱۳۲۴–۱۳۲۴) • انوشیروان سپهبدی (۱۳۲۴–) • الله‌یار صالح (۱۳۲۷–۱۳۲۸) • علی‌اکبر موسوی‌زاده (۱۳۲۱–۱۳۲۱) • مصطفی عدل (–) • رضا تجدد (–) • محمد سروری (۱۳۲۶–۱۳۲۷) • محمدعلی نظام مافی (–) • عباسقلی گلشائیان (–) • محسن صدر (–) • محمد سجادی (–) • علی هیئت (–) • محمدعلی بوذری (–) • شمس‌الدین امیرعلائی (–) • علی هیئت (–) • شمس‌الدین امیرعلائی (–) • رضا تجدد (–) • عبدالعلی لطفی (۱۳۳۱–۱۳۳۲) • سید جمال‌الدین اخوی (۱۳۳۲–۱۳۳۳) • فخرالدین شادمان (–) • سید جمال‌الدین اخوی (۱۳۳۳–۱۳۳۴) • حسین علاء (–) • علی امینی (–) • عباسقلی گلشائیان (–) • محمد مجلسی (سرپرست) (–) • سید محمدعلی هدایتی (–) • محمدعلی ممتاز (–) • نورالدین الموتی (–) • غلامحسین خوشبین (–) • محمد باهری (–) • باقر عاملی (–) • جواد صدر (–) • منوچهر پرتو (–) • صادق احمدی (۱۳۵۰–۱۳۵۵) • غلامرضا کیانپور (۱۳۵۵–۱۳۵۷) • محمد باهری (۱۳۵۷–۱۳۵۷) • حسین نجفی (۱۳۵۷–۱۳۵۷) • یحیی صادق وزیری (۱۳۵۷–۱۳۵۷) • شمس‌الدین عالمی (سرپرست) (۱۳۵۷–۱۳۵۷)
جمهوری اسلامی	اسدالله مبشری (۱۳۵۷–۱۳۵۸) • احمد صدر حاج‌سیدجوادی (۱۳۵۸) • ابراهیم احدی (۱۳۵۹) • سید محمد اصغری (۱۳۶۰–۱۳۶۳) • حسن حبیبی (۱۳۶۳–۱۳۶۸) • محمداسماعیل شوشتری (۱۳۶۸–۱۳۸۴) • جمال کریمی‌راد (۱۳۸۴–۱۳۸۵) • غلامحسین الهام (۱۳۸۵–۱۳۸۸) • سید مرتضی بختیاری (۱۳۸۸–۱۳۹۲) • مصطفی پورمحمدی (۱۳۹۲–۱۳۹۶) • سید علیرضا آوایی (۱۳۹۶–۱۴۰۰) • امین‌حسین رحیمی (۱۴۰۰ تا کنون)