سنگ خارا (تصنیف)
سنگ خارا تصنیفی است ساختهٔ علی تجویدی با ترانهای از رحیم معینی کرمانشاهی که اولین بار با خوانندگی مرضیه منتشر شد.
تاریخچه[ویرایش]
تجویدی تصنیف سنگ خارا را در مایهٔ بیات کرد ساخت.[۱] اولین بار این تصنیف با صدای مرضیه ضبط و در قالب آلبوم گلهای رنگارنگ شمارهٔ ۲۶۱ منتشر شد.[۲]
از جمله اجراهای جدیدتر تصنیف خارا میتوان به اجرای آن توسط ارکستر ملی ایران به رهبری فریدون شهبازیان و با آواز حسین علیشاپور اشاره که در قالب برنامهای به نام «شب یادمان استاد علی تجویدی» اجرا شد.[۳][۴] علیرضا افتخاری نیز در آلبوم به دنبال دل (۱۳۸۳) این تصنیف را اجرا کرد که در این اجرا، شروع تصنیف به صورت آواز تنها و بدون همراهی ساز است.[۵]نصر الله معین نجف آبادی نیز در سال 1396 این تصنیف را خوانده است.همچنین هوشمند عقیلی، علیرضا قربانی و جهان نیز این تصنیف را بازخوانی کرده اند.[۶]
مضمون و نقد[ویرایش]
ترانهٔ این تصنیف مضمونی عاشقانه دارد.[۷] سنگ خارا در کنار ترانهٔ «یاد من کن» (که آن هم توسط تجویدی آهنگسازی شد و توسط دلکش اجرا شد) از جملهٔ آثار برجستهٔ معینی کرمانشاهی دانسته شدهاست.[۸] تجویدی معتقد است که تصنیف سنگ خارا در شهرت یافتن خوانندهاش نقش داشتهاست.[۹]
پانویس[ویرایش]
- ↑ علی تجویدی هم رفت.
- ↑ گلهای رنگارنگ ۲۶۱.
- ↑ ارکستر ملی ایران ….
- ↑ به یاد علی تجویدی ….
- ↑ میرعلینقی، صدایی که خاطرهها را نو میکند، ۵۹.
- ↑ «13 اجرای مختلف از ترانه " سنگ خارا" که تا کنون نشنیدهاید..! هنریست..!». هنریست..!. ۲۰۲۰-۰۳-۱۸. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۶.
- ↑ فیروزیان، موضوع و مضمون …، ۱۸۲.
- ↑ رحیم معینی کرمانشاهی درگذشت.
- ↑ تجویدی، راست پنجگاه، ۱۷.
منابع[ویرایش]
- تجویدی، علی (۱۳۶۹). «راست پنجگاه؛ در برگیرنده تمام دستگاههای موسیقی سنتی». ادبستان فرهنگ و هنر (۱۱): ۱۶–۱۹. دریافتشده در ۱۶ مارس ۲۰۱۹ – به واسطهٔ نورمگز.
- فیروزیان، مهدی (۱۳۹۰). «موضوع و مضمون در ترانههای حسین منزوی». نامه پارسی (۵۶ و ۵۷): ۱۸۱–۱۹۱. دریافتشده در ۱۶ مارس ۲۰۱۹ – به واسطهٔ نورمگز.
- میرعلینقی، سید علیرضا (۱۳۸۴). «صدایی که خاطرهها را نو میکند». مقام موسیقایی (۴۳): ۵۷–۵۹. دریافتشده در ۱۶ مارس ۲۰۱۹ – به واسطهٔ نورمگز.
- «گلهای رنگارنگ ۲۶۱». گلها. دریافتشده در ۱۶ مارس ۲۰۱۹.
- «علی تجویدی هم رفت … راستی مرگ چیست؟». دیدگاه. دریافتشده در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۸.
- «رحیم معینی کرمانشاهی درگذشت؛ خالق ترانه سنگ خارا». بخش فارسی صدای آمریکا. ۲۶ آبان ۱۳۹۴. دریافتشده در ۱۶ مارس ۲۰۱۹.
- «ارکستر ملی ایران به یاد استاد تجویدی روی صحنه رفت». روزنامه اطلاعات. ۲۱ دسامبر ۲۰۱۸. دریافتشده در ۱۶ مارس ۲۰۱۹.
- «به یاد علی تجویدی جوان شدند!». تبیان. ۱ دی ۱۳۹۷. دریافتشده در ۱۶ مارس ۲۰۱۹.