روایت عاشقانهای از مرگ در ماه اردیبهشت
نویسنده(ها) | محمد چرمشیر |
---|---|
کشور | ایران |
زبان | فارسی |
موضوع(ها) | نمایشنامه |
ناشر | نشر نی |
تاریخ نشر | ۲۲ اردیبهشت ۱۳۸۸ |
شابک | شابک ۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۰۵۲-۶ |
روایت عاشقانهای از مرگ در ماه اردیبهشت نمایشنامهای از محمد چرمشیر است که برای اولین بار در سال ۱۳۸۸ توسط نشر نی منتشر شدهاست.[۱]
روایت عاشقانهای از مرگ در ماه اردیبهشت با تکگویی رخش و بعد رستم آغاز میشود و همین برخورد از ابتدا بیانگر ایجاد فضایی فانتزی است تا مخاطب بتواند دگردیسیهای بعدی را آگاهانه و با چشم باز بپذیرد. آنچه مدنظر محمد چرمشیر است، بریدهای از شاهنامه است. دیدار رستم و تهمینه که البته این دیدار با تفسیری متفاوت بهنمایش درآمدهاست، چون چندان هم نمایشنامهنویس وفادار به متن فردوسی نیست بلکه میداند که چنین دیداری بهوقوع پیوسته که ماحصل آن هم پسری بهنام سهراب است که بهدست پدرش کشته میشود. اما نویسنده امروز بر آن است تا بنابر تحلیل خود این موقعیت را دگرگونه روایت کند.[۲]
گفتوگوی چرمشیر و تینوش نظمجو نیز ضمیمه این اثر است. محمد چرمشیر دربارهٔ این متن به تینوش نظمجو میگوید: «من هر وقت به بازخوانی یک متن رسیدهام روش کارم این بوده که اول متن را بفهمم و بعد حرکتم به سمت ویران کردن ساختارهای اولیه به نفع ساختارهای ثانویه باشد».[۳]
شاهنامه به خودی خود ممکن است دراماتیک باشد ولی همیشه وقتی میخواهیم به ساختارها و گفتمان امروزی تبدیلش کنیم، باید وارد تفسیر شویم. این نمایشنامهنویس در این باره معتقد است: «من دوست دارم این تفسیر به خود متن برگردد. برای همین است که میگویم ساختارهای اولیه را بهنفع ساختارهای دوم میشکنم. سر هر بازخوانی هم که رفتم وقتی برایم مناسب بوده که ساختارهای اولیه یک همچنین وضعیتی داشتهاند؛ یعنی بدون تفسیر، قابل رؤیت نبودهاند».[۳]
این نمایشنامه در سالنهای مختلف تئاتر به روی صحنه رفته یا نمایشنامهخوانی شدهاست،[۴][۵] و همچنین به زبانهای دیگر ترجمه شدهاست.[۶]
داستان[ویرایش]
تهمینه به همراه مادرش (شهربانو) و تعدادی از بانوان در دژ سمنگان پناه آوردهاند تا هیچ دیداری با مردان نداشته باشند. خاله تهمینه (زن جادو) از این رسم و آیین ضدمردانه دل کنده و حالا پیشگویی میکند که پهلوانی میآید تا با عبور از دژ و پیوند با یکی از دختران این رسم را به هم بریزد، اما شهربانو درصدد برمیآید که پیش از وقوع این اتفاق با کشتن رستم مانع از تحقق آن شود. نقشه شهربانو هم با اقدام بهموقع رخش نقش بر آب میشود؛ چون اسب شهربانو را میکشد و خود نیز بهدست رستم فنا میشود. این جان فدا شدن رخش بهجای رستم بار دراماتیک اثر را مضاعف میکند.[۲]
منابع[ویرایش]
- ↑ چرمشیر، محمد (۱۳۸۸). روایت عاشقانهای از مرگ در ماه اردیبهشت. نشر نی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۰۵۲-۶.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «نگاهی به نمایشنامه «روایت عاشقانهای از مرگ در ماه اردیبهشت» نوشته محمد چرمشیر». ایران تئاتر. ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ««روایت عاشقانهای از مرگ در ماه اردیبهشت» منتشر شد». ایبنا. ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۸.
- ↑ «نمایشنامهخوانی «روایت عاشقانهای از مرگ در ماه اردیبهشت» در شفق». فرهنگ و هنر. ۵ مهر ۱۳۹۵.
- ↑ ««روایت عاشقانهای از مرگ در ماه اردیبهشت» خوانده میشود». خبرگزاری آنا. ۷ مهر ۱۳۹۵.
- ↑ «نمایشنامهنویسان ایرانی در ارمنستان حضور مییابند». همشهری آنلاین. ۱۰ آبان ۱۳۹۱.