دیرینه دی‌ان‌ای

دیرینه دی‌ان‌ای (انگلیسی: Ancient DNA) که دی‌ان‌ای باستانی (aDNA) و دی‌ان‌ای فسیلی نیز خوانده می‌شود دی‌ان‌ایِ جدا شده یا برگرفته از نمونه‌های باستانی است.^[۱]^[۲] به دلیل فرآیندهای آمین‌زدایی (شامل پیوند متقابل، دآمیناسیون و تکه‌تکه شدن)^[۳]دی‌ان‌ای باستانی در مقایسه با مواد ژنتیکی معاصر تخریب بیشتری شده‌است.^[۴] حتی در بهترین شرایط نگهداری، مرز بالایی بین ۰٫۴ تا ۱٫۵ میلیون سال برای یک نمونه وجود دارد که حاوی DNA کافی برای فناوری‌های توالی یابی باشد.^[۵] قدیمی‌ترین نمونه‌ای که تاکنون توالی یابی شده با قدمت ۱٫۶۵ میلیون سال تخمین زده می‌شود.^[۶] مواد ژنتیکی از مواد اسکلت دیرینه/کاوش باستان‌شناسی و تاریخی، بافت‌های مومیایی شده، مجموعه‌های آرشیوی نمونه‌های پزشکی غیر منجمد، بقایای گیاهی حفظ‌شده، یخ و از هسته‌های منجمد دائمی، رسوبات دریایی و دریاچه‌ای و خاک حفاری به دست آمده‌است. در ۷ دسامبر ۲۰۲۲، نیویورک تایمز گزارش داد که ماده ژنتیکی دو میلیون ساله در گرینلند پیدا شده‌است که تا امروز قدیمی‌ترین DNA کشف شده تاکنون در نظر گرفته می‌شود.[۷][۸]

جستارهای وابسته[ویرایش]

ژنتیک‌باستان‌شناسی

منابع[ویرایش]

↑ Pevsner J (2015). Bioinformatics and Functional Genomics (3rd ed.). Wiley-Blackwell. ISBN 978-1-118-58178-0.
↑ Jones M (2016). Unlocking the Past: How Archaeologists Are Rewriting Human History with Ancient DNA. Arcade. ISBN 978-1-62872-447-9.
↑ Anderson LA (May 2023). "A chemical framework for the preservation of fossil vertebrate cells and soft tissues". Earth-Science Reviews. 240: 104367. doi:10.1016/j.earscirev.2023.104367.
↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Allentoft, M.E. 2012 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
↑ Willerslev E, Hansen AJ, Rønn R, Brand TB, Barnes I, Wiuf C, et al. (January 2004). "Long-term persistence of bacterial DNA" (PDF). Current Biology. 14 (1): R9-10. doi:10.1016/j.cub.2003.12.012. PMID 14711425. S2CID 12227538.
↑ van der Valk T, Pečnerová P, Díez-Del-Molino D, Bergström A, Oppenheimer J, Hartmann S, et al. (March 2021). "Million-year-old DNA sheds light on the genomic history of mammoths". Nature. 591 (7849): 265–269. Bibcode:2021Natur.591..265V. doi:10.1038/s41586-021-03224-9. PMC 7116897. PMID 33597750.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Ancient DNA». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ ژوئن ۲۰۲۳.

پیوند به بیرون[ویرایش]

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[Pevsner_2015-1] Pevsner J (2015). Bioinformatics and Functional Genomics (3rd ed.). Wiley-Blackwell. ISBN 978-1-118-58178-0.

[Jones_2016-2] Jones M (2016). Unlocking the Past: How Archaeologists Are Rewriting Human History with Ancient DNA. Arcade. ISBN 978-1-62872-447-9.

[Anderson_2023-3] Anderson LA (May 2023). "A chemical framework for the preservation of fossil vertebrate cells and soft tissues". Earth-Science Reviews. 240: 104367. doi:10.1016/j.earscirev.2023.104367.

[Allentoft,_M.E._2012-4] خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Allentoft, M.E. 2012 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).

[Willerslev,_E._2004._pp.9-5] Willerslev E, Hansen AJ, Rønn R, Brand TB, Barnes I, Wiuf C, et al. (January 2004). "Long-term persistence of bacterial DNA" (PDF). Current Biology. 14 (1): R9-10. doi:10.1016/j.cub.2003.12.012. PMID 14711425. S2CID 12227538.

[van_der_Valk_2021-6] van der Valk T, Pečnerová P, Díez-Del-Molino D, Bergström A, Oppenheimer J, Hartmann S, et al. (March 2021). "Million-year-old DNA sheds light on the genomic history of mammoths". Nature. 591 (7849): 265–269. Bibcode:2021Natur.591..265V. doi:10.1038/s41586-021-03224-9. PMC 7116897. PMID 33597750.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]