داغستانجمهوری داغِستان(به معنی کوهستان) (به روسی: Респу́блика Дагеста́н, Respublika Dagestan) یکی از ۸۵ واحد فدرال کشور روسیه است. این واحد فدرال به صورت یک جمهوری اداره می‌شود. این واحد فدرال، در سواحل غربی دریای خزر و در قسمت شرقی ناحیه قفقاز واقع شده‌است. مرکز و بزرگترین شهر آن مَخاچ‌قلعه نام دارد که در سواحل دریای خزر بنا شده‌است. پس از شهر مخاچ‌قلعه، شهر دربند مهم‌ترین شهر این جمهوری به حساب می‌آید. داغستان حدود ۲٫۹ میلیون نفر جمعیت دارد. نیاکان مردم داغستان از اقوام مختلف اهل قفقاز هستند، به واسطه حضور گروه‌های قومی بسیار گوناگون در این سرزمین به‌جز زبان روسی، به بیش از ۳۰ زبان محلی همانند ترکی آذربایجانی و تاتی و آواری نیز گفتگو می‌شود.
نام داغستان از کلمه ترکی «داغ» به معنای «کوه» و پسوند پارسی «ستان» که به معنای «کوهستان» است.
در بخش جنوبی داغستان، رشته‌کوه قفقاز و در بخش شمالی، جلگه خزر قرار دارد. از بخش مرکزی این جمهوری، رود ترک و رود سولاک عبور می‌کنند. دو رود اصلی آن که در کوه جریان دارند، سولاک در شمال و سامور در جنوب است. رشته‌کوه‌های سنگاووی و آندییسکی، مرزهای طبیعی داغستان را تشکیل می‌دهند.
از نظر زبانی، داغستان منطقه‌ای بی‌نظیر در دنیاست که در آن، سه گروه زبانی یعنی قفقازی، آلتایی و هندواروپایی موجود است. زبان معیار داغستان، زبان روسی است که به طور رسمی استفاده می‌شود. شایان ذکر است که هر کدام از این قومیت‌ها معمولاً چند روزنامه به زبان بومی و حتی برنامهٔ تلویزیونی به زبان خویش را دارا هستند. الفبای تمامی این زبان‌ها که در حدود ۵۰ زبان است، به سیریلیک است.
شهر دربند داغستان قرن‌ها شمالی‌ترین نقطه ایران و دژ مرزی شاهنشاهی ایران به‌شمار می‌آمد. شاهنشاهان ایران برای استوارتر ساختن این مرز، ایرانیان زیادی را از داخل کشور به منطقه دربند کوچاندند.
جمهوری داغستان، جنوبی‌ترین بخش فدراسیون روسیه را تشکیل می‌دهد. مساحت داغستان حدود ۵۰٬۳۰۰ کیلومتر مربع است. داغستان در امتداد دریای خزر، حدود ۴۰۵ کیلومتر خط ساحلی دارد.
دَربَند (روسی: Дербе́нт; فارسی: دربند; ترکی آذربایجانی: Dərbənd; لزگی: Кьвевар; آواری: Дербенд), مرکز شهرستان دربند شهری بندری در حاشیه دریای کاسپی؛ که در جنوبی‌ترین قسمت فدراسیون روسیه واقع شده‌است. این شهر به لحاظ اهمیت دومین شهر جمهوری داغستان با جمعیتی بالغ بر ۱۱۹۲۰۰ نفر (آمار سال ۲۰۱۰) است. آذربایجانی‌ها، لزگی‌ها و تبرسری‌ها بیشترین ساکنان این شهر را تشکیل می‌دهند. دربند مرکز فرهنگی داغستان است و بر دشت ساحلی باریکی میان کوه‌های بزرگتر قفقاز و دریای مازندران، به فاصلهٔ ۲۲۵ کیلومتری شمال غربی باکو واقع است و با راه‌آهن و جاده به باکو مرتبط است. این ناحیهٔ دارای منابع نفت و گاز طبیعی و همچنین باغستان‌ها، صنعت ماهی‌گیری و کارخانه‌های تهیهٔ مواد غذایی و نساجی است. شهر دربند به دست قباد یکم ساسانی تجدید بنا شد و انوشیروان آن را مستحکم گردانید و در ۲۲ه.ق به دست عربان گشوده شد روزگاری در دست شروان‌شاهان بود، یکبار شاه عباس صفوی و بار دیگر نادرشاه آن را از ترکان گرفتند و در ۱۷۹۶ میلادی به دست روس‌ها افتاد.
آلبانی (با رنگ سبز مشخص شده)، ارمنستان، ایبریا، کلخیس در آغاز پس از میلاد. ه.
تاریخ داغستان این تاریخ جمهوری داغستان و همچنین سایر نهادهای دولتی و اداری-سرزمینی و سایر جوامع انسانی است که قبلاً در این قلمرو وجود داشته است. قدیمی ترین دوره در تاریخ داغستان مدرن مربوط به داغستان کوهستانی است. از نظر تاریخی، داغستان فدراسیونی از شاهزادگان کوهستانی بود. داغستان با قرار گرفتن در چهارراه تمدن های جهانی، صحنه تضاد منافع بسیاری از دولت ها بود. داغستان همیشه به مناطق تاریخی و جغرافیایی تقسیم شده است: آواریا، لاکیا، دیدوتیا، لکیا، کیتاگ، کومیکیا، طبساران و غیره.
حبیب عبدالمنافویچ نورمحمدوف (به روسی: Хабиб Абдулманапович Нурмагомедов) (زادهٔ ۲۰ سپتامبر ۱۹۸۸) مبارز پیشین و ترویج‌گر هنرهای رزمی ترکیبی اهل روسیه است که یکی از بهترین مبارزان ترکیبی در تمام ادوار به شمار می‌رود. او از آوارهایداغستان روسیه و نخستین مسلمانِ قهرمان مسابقات یواف‌سی است که از وی به عنوان «مبارز شکست‌ناپذیر» یاد می‌شود. نورمحمدوف با ۲۹ پیروزی و بدون شکست در دستهٔ سبک وزن، طولانی‌ترین رکورد پیروزی پیاپی و بدون شکست را در میان مبارزان ترکیبی دارد. او علاوه بر قهرمانی در یواف‌سی و سه دفاع پیاپی از کمربند قهرمانی آن، در مسابقات قهرمانی سامبو جهان نیز دو‌بار به قهرمانی رسیده‌است. نورمحمدوف سال ۲۰۲۰ در رده‌بندی‌های میان مبارزان جهان رتبه اول قرار گرفت.
حبیب از قومیت آوار است که در ۲۰ سپتامبر ۱۹۸۸ در شهر سیلدی داغستان متولد شد. همسر حبیب از اقوام دور او و دوست دوران کودکی‌اش است. آن‌ها در ژوئن ۲۰۱۳ ازدواج کردند و حاصل ازدواج آن‌ها یک فرزند دختر زادهٔ ۲۰۱۵ و یک فرزند پسر زادهٔ ۲۰۱۷ است. در ۳۱ اوت ۲۰۱۹، پدر حبیب (عبدالمناف نورمحمدوف) به رسانه‌های روسی اعلام کرد که او و همسرش منتظر فرزند سوم خود هستند. حبیب مسلمانی سُنی مذهب است.
کَنیون سولاک (به روسی: Сулакский каньон) یک ژرف‌دره است که میان آن رودخانه سولاک قرار دارد و در داغستان، روسیه قرار دارد. عمیق ترین دره اروپا در نظر گرفته می شود. درازای گرند کنیون ۵۳ مایل (۸۵ کیلومتر) و پهنای آن تا ۱۸ مایل (۲۹ کیلومتر) می‌رسد و عمق آن یک مایل (۱٬۹۲۰ فوت (۵۹۰ متر)) است. 63 متر عمیق تر از گرند کانیون در ایالات متحده آمریکا و 620 متر عمیق تر از دره رودخانه تارا است. دره سولاک در بخش مرکزی داغستان و در دره رود سولاک واقع شده است. در همین نزدیکی شهرک شهرسازی دوبکی قرار دارد. نزدیک‌ترین و تنها شهر مهم با خطوط هوایی، ماخاچکالا، در 55 کیلومتری شرق در یک خط مستقیم قرار دارد و فاصله آن در طول جاده حدود 100 کیلومتر خواهد بود.
.jpg)
