طبرستان، تبرستان، تپورستان، تپوریه یا تپوران بخشی از سرزمینهای میان کوههای البرز و دریای مازندران اطلاق میشدهاست و از لحاظ جغرافیایی شامل استان مازندران و بخشهایی از استانهای گلستان، شرق و شمال تهران، شمال سمنان و البرز میشدهاست. از قرن دهم نام مازندران بر این سرزمین گذاشته شد. تا پیش از آن مازندران سرزمینی نیمهاساطیری محسوب میشد که در شاهنامه و دیگر حماسهها و اساطیر ایران نامش رفته بود؛ اما طبرستان همیشه خطهای تاریخی محسوب میشدهاست. تا بیش از یک سده پس از تازش تازیان بازماندگان ساسانیان در طبرستان با عنوان اسپهبدان فرمان میراندند. منسوب به طبرستان را امروزه طبری (یا تبری) میخوانند.
«ریرا» از مشهورترین اشعار نیما یوشیج است. این شعر که به دورهٔ پختگیِ اشعار نیما تعلق دارد، با ۲۴ سطر و ۴ بند، دارای وزن پایهٔ «مفعولُ فاعلاتُ مفاعیلُ فاعلن» است. «ریرا» حاصلِ تکگویی یا نجوای شاعر با خود است و ابهام و اندوه را میتوان درونمایهٔ اصلی آن دانست. شاعر با دستکاری وزن شعر و نیز استفاده از آرایههای واجآرایی، متناقضنما و آیرونی توانسته فضای پرابهام و رمزآمیز شعر را تقویت کند. «ریرا» در برخی سطرها دارای قافیه است و بخشهایی از شعر را میتوان به دو صورتِ مختلف قرائت کرد. صاحبنظران این شعر را از برترین آثار نیما دانستهاند. تقی پورنامداریان آن را از شعرهای بسیار خوشساخت در شیوهٔ آزاد نیمایی و امید طبیبزاده آن را از نمونههای برجستهٔ شعر نیما در بخشِ پایانی زندگی هنریاش میدانند. رضا براهنی نیز «ریرا» را در سطحِ آثارِ شاعران بزرگ اروپایی بهشمار میآورد. احمد شاملو و احمدرضا احمدی این شعر را دکلمه کردهاند.
بیبیخانم استرآبادی یا بیبیفاطمه استرآبادی از نویسندگان و فعالان حقوق زنان در دوران مشروطه است. بیبیخانم فرزند محمدباقرخان استرآبادی (ایشیک آقاسی باشی و بزرگ ایل انزاب) و خدیجه خانم (ملاباجی دربار شاه) بود و در نوکنده به دنیا آمد. مادر بیبیخانم به بهانهٔ زیارت، نوکنده را ترک کرد و به دربار شاه در تهران بازگشت و به کودکان درباری تدریس میکرد. این گونه بیبیخانم که همراه مادرش به این سفر رفته بود، هم از مادرش سواد آموخت و هم توانست محیط حرمسرای شاه و دنیای بیرون را توأمان تجربه کند. او علیرغم مخالفت خانواده، با یک نظامی اهل قفقاز به نام موسیخان وزیری ازدواج کرد و از این پیوند صاحب هفت فرزند شد.
بیبیخانم در روزنامههای حبل المتین، تمدن و نشریه مجلس مقاله مینوشت. بیشتر مقالات او در دفاع از آموزش دختران است. بیبیخانم همچنین اولین دبستان دخترانه ایران را به نام «مدرسه دوشیزگان» بنیان گذاشت و در این راه با مشکلات و موانع مواجه گردید. گروههای مذهبی علیه او فتوا صادر کرده، به توهین و فحاشی پرداخته و خانهاش را به آتش کشیدند. گرچه این مدرسه در اثر فشارهای علما مدتی تعطیل شد ولی مجدداً با رعایت محدودیتهایی، بازگشایی شد.
اثر مهم بیبیخانم استرآبادی کتابی به نام معایب الرجال است که آن را در پاسخ به رسالهٔ تأدیب النسوان نوشت و از دیدگاه مردسالارانه نویسندهٔ ناشناس رسالهٔ مذکور انتقاد نمود. این کتاب دیدگاههای اسلامی و غربی دربارهٔ زنان را در هم آمیخته و با لحنی گاه طنز و گاه با آوردن آیات و احادیث، یکی از نخستین بیانیههای فمینیستی در ایران را ثبت کرد.
ورکانه، جرجان یا هیرکانیا (به لاتین: Hyrcania) ولایت یا شهری باستانی در شمال ایران بوده. ولایت جرجان، منطبق با سرزمین هیرکانی در متون و نقشههای باستانی، سرزمینی باستانی در ایران شامل ناحیهٔ جنوبی و جنوب شرقی دریای خزر، و کمابیش منطبق با استان گلستان امروزی، که مشتمل بر آبسکون، ناحیهٔ استرآباد (= شهرستان گرگان) و گنبد کاووس که محل قرار گرفتن شهر جرجان است و ناحیه دَهِسْتان در شمال ولایت، بودهاست. ناحیهٔ دهستان گاهی مستقل و زمانی تابع هیرکانی بود. شهر جرجان که اکنون ویرانههای آن در حدود سه کیلومتری مغرب شهر گنبد کاووس قرار دارد، قرنها مرکز ولایات جرجان و طبرستان و گاهی نواحی همجوار بهشمار میآمد. ابن اسفندیار بنای آن را به گرگین میلاد نسبت میدهد. مساحت آن چهار فرسنگ و مدتها نشستگاه مرزبانان طبرستان بودهاست. حمداللّه مستوفی بنای شهر را به نبیره سلطان ملکشاه نسبت میدهد، اما ظاهراً شهر در دورهٔ سلجوقی فقط بازسازی شدهاست.
داستانی وجود دارد که رضا شاه پس از پایان ساخت پل خانوادهی مهندسین آلمانی را زیر پل برد تا اگر در نخستین آزمایش پل آن فروریخت بجای خانوادههای ایرانی، خانوادههای سازندگان بنا بمیرند. پس از آن در سال ۱۳۱۵ بازگشایی شد و پل تا سی سال توسط سازندگان بیمه و تضمین بود. نام پل ورسک در کتاب رکورد گینس، در بخش پلهای با ارتفاع بیش از ۶۱ متر به ثبت رسیده است.
مراد محمدی (زاده ۲۰ فروردین ۱۳۵۹، روستای آبکسر، ساری) کشتیگیر ساروی در وزن ۶۰ کیلوگرم کشتی آزاد و کاپیتان سابق تیم ملی کشتی آزاد ایران است که مدال برنز المپیک، یک مدال طلا و یک مدال برنز مسابقات قهرمانی جهان و یک مدال طلای بازیهای آسیایی از مهمترین افتخارات اوست. او در مهرماه سال ۱۳۸۹ با کشتی خداحافظی کرد. وی هم اکنون مربی تیم کشتی آزاد کشور ترکمنستان است.
رستم پسر زال یکی از اسطورههای ایرانی ِشاهنامه است. رستم در این مینیاتور، که اثری از عادل عدیلی است، در حال کشتن اژدها است. رستم در «داستان هفتخوان رستم» برای نجات دادن کیکاووس از مازندران با اژدهایی میجنگد. اسب رستم، رخش نیز در این پیکار نقش برجستهای داشتهاست.
آش گزنه یا آش ترش از غذاهای سنتی مازندران است. غذای مورد نظر با وجود حبوبات در آن سرشار از پروتئین گیاهی بوده که خوشمزگی آن به خاطر وجود کدو حلوایی و سبزیجات معطر است. آش گزنه در چهارشنبه سوری غذای غالب مازنیهاست. در این آش از چهار گیاه استفاده میشود از شکوفههای آلوچه گرفته تا بچا بچا (گل پامچال وحشی) و گل بنفشه و از همه مهمتر گزنه. علاوه بر چهارشنبه سوری، از قدیم الایام این آش ترش رادر روز سوم مردهها طبخ میکردند و به همه مهمانان علاوه بر طعام آش ترش هم میدادند که این هم نشانهٔ تنفر از غم و ناراحتی بود.