اوجی نطنزی

اوجی نطنزی از شاعران صاحب‌نام نیمهٔ اوّل قرن یازدهم و از پیشگامان طرز تازه و شیوهٔ نواَدایی است که سرآغاز سبک هندی یا اصفهانی است. خود شاعر می‌گوید:

گوش مرغان چمن تشنهٔ آهنگ نو است

بِه که فکر سخن تازه‌ادایی بکنیم

اوجی مدّتی در هرات در خدمت حسن‌خان شاملو می‌زیست و با ملک مشرقی مشهدی، فصیحی هروی و میر محمّدمعصوم کاشانی مصاحب بود.

شعر او روان و بی‌تکلّف و از عیب و نقص به دور است و در آن به گویش مردم کوچه و بازار توجّه خاصّی شده به گونه‌ای که برخی از اصطلاحات و ضرب‌المثل‌های متداول در آن دیده می‌شود.

نمونهٔ اشعار

غزل

از داغ سوختیم دل آرمیده را		آتش زدیم خرمن آفت‌رسیده را
نه فصل ماتمی، نه بهار مصیبتی		ای ابر آبرو چه بری آب دیده را
تا انجمن‌فروز نگشتی ز لاف حسن		کوته نکرد شمع زبان‌بریده را
در روزگار زلف تو یا رب چه می‌کند		آیینه چشم خواب پریشان‌ندیده را

تک‌بیتی‌ها

دوستان هر چند ره تنگ است و تنها می‌رویم

همچو ریگ شیشهٔ ساعت به یک جا می‌رویم

«اوجی» این قطرهٔ خونی که اجل خواهد ریخت

صرفه آن است که در گردن دشمن باشد

منابع

• میراث بهارستان، دفتر چهارم، دیوان اوجی نطنزی، به تصحیح افشین عاطفی
• بزرگان کاشان، افشین عاطفی، ج۳، صص ۴۷–۴۹