گرمابه یان‌یان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
حمام تاریخی یان یان
Map
نامحمام تاریخی یان یان
کشورایران
استاناستان زنجان
شهرستانشهرستان خرمدره
بخشمرکزی
اطلاعات اثر
نوع بناحمام تاریخی
کاربریچاپخانه، رستوران و مکان تاریخی
دیرینگیدوره صفوی
بانی اثردوره صفوی
معمار اثردورۀ صفویه
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۳۲۹۳۵
تاریخ ثبت ملی۱۳۹۸/۱۱/۱۵
اطلاعات بازدید
امکان بازدیدکل ایام هفته
آدرسخرمدره،خیابان سردار جنگل
حمام تاریخی یان یان بر ایران واقع شده‌است
حمام تاریخی یان یان
روی نقشه ایران
۳۶°۱۲′۰۱″شمالی ۴۹°۱۱′۲۱″شرقی / ۳۶٫۲۰۰۳۳°شمالی ۴۹٫۱۸۹۱۹°شرقی / 36.20033; 49.18919

حمام یان یان[۱][۲]حمامی سنتی در شهرستان خرمدره و استان زنجان است. این حمام در مرکز شهر خرمدره و در میان بافت سنتی در حاشیهٔ رودخانهٔ کبیر رود و ضلع غربی خیابان سردار جنگل واقع است. این بنا با ۲۱۰ مترمربع وسعت با سبک معماری حمام‌های دورهٔ صفوی اما در ابعاد کوچک‌تر ساخته شده‌است[۳].

تاریخچه[ویرایش]

تاریخچهٔ ساخت این بنا متعلق به اواخر دورهٔ صفویه بوده و تا حدود ۲۵ سال گذشته نیز استفاده می‌شده‌است اما در چند سال گذشته متروکه شد که در سال ۱۴۰۰ بعد از مدتی تعطیلی و تعمیر دوباره فعالیت خود را با نام مجموعه آیرال شروع کرد. این مجموعه با پذیرایی غذا ، چای و فضای سنتی در خدمت مردم می باشد.[۴] این بنا در تاریخ ۱۵بهمن ۱۳۹۸ ، با شماره ثبت۳۲۹۳۵ جزو آثار باستانی استان زنجان و ایران و ثبت ملی گردید[۵]

مشخصات بنا[ویرایش]

این بنا درگذشته فضاهایی چون هشتی ورودی، پای‌شوی خانه، گرماخانه، نظافت‌خانه، خزینه‌های آب سرد و آب گرم و گلخن بوده است. ولی امروزه با ثبت در میراث فرهنگی و گردشگری خرمدره به مجموعه تاریخی و غذاخوری تبدیل شده است.[۶]

نامگذاری[ویرایش]

کلمه (یان یان). به پهلو حرکت کردن است چون خیابانی که حمام در آن ساخته شده عرض کمی داشته‌است حمام یان یان در ساحل رودخانه شورکات و در زمان برپایی در منتهی الیه سمت شمالی شهر خرمدره قرار داشته، که امروزه با گسترش شهر به سمت جاده ترانزیت، در مرکز آن واقع شده‌است. نزدیکی حمام به رودخانه، احتمالا به منظور دفع فاضلاب یا استفاده از آب رودخانه می‌باشد.[۷]

منابع[ویرایش]

  1. http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=8811270092
  2. «حمام تاریخی یان یان · استان زنجان، خرمدره، خیابان سردار جنگل، 652Q+48H، ایران». حمام تاریخی یان یان · استان زنجان، خرمدره، خیابان سردار جنگل، 652Q+48H، ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۱۳.
  3. «حمام تاریخی یان یان، یکی از زیباترین جاذبه های خرمدره!». لست سکند. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۱۳.
  4. Tik4 (۲۰۲۲-۱۲-۱۹). «رستوران آیرال در دل حمام تاریخی یان یان». دیدنی تر. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۱۳.
  5. «ثبت ملی حمام یان یان خرمدره - پایگاه خبری صبح ابهر». ۱۳۹۹-۰۳-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۱۳.
  6. هادی، سمیرا (۲۰۱۹-۰۹-۰۴). «حمام تاریخی یان یان از جاذبه های گردشگری خرمدره». معرفی جاهای دیدنی ایران و جهان. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۱۳.
  7. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ مارس ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۹ مارس ۲۰۱۴.