پیش‌نویس:تنگ شول

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

تنگ شول جاذبه ای طبیعی و دره ای طولانی در استان فارس بخش کامفیروز شهرستان مرودشت است.[۱]  این تنگه دارای جاذبه های طبیعی پوشش گیاهی و باغات بسیار در بخش کامفیروز و بخش همایجان شهرستان سپیدان می باشد که نهایتا به تنگ زیبای گمبیل ختم می شود.


تنگ شول
مکان تفریحی

اطلاعات تفریحگاه
مکان شهرستان مرودشت، استان فارس، بخش کامفیروز
نوع جنگل، رود، آبشار

تنگ شول دارای پیشینه تاریخی طولانی است. می ‏گويند این نام برگرفته از «شولستان» است كه به نواحی «نورآبادممسنی» گفته می‏شود.[۲]  شولی اشاره به مردم شول دارد و در شولستان (شهرستان‌های رستم، ممسنی، کوهچنار در استان فارس، دیلم و گناوه و کوه‌های شول در شمال استان بوشهر و گچساران در کهگیلویه و بویراحمد و ماهشهر و فسا در استان خوزستان) می‌زیستند.

درمورد این که " شول " یک طایفه ی بسیارقدیمی است ودرحدود قرون سوم وچهارم هجری حکومتی درنواحی لرستان داشته که به وسیله ی سیف الدین ماکان بنیادگذاری شده بوده، در کتب تاریخ توضیحاتی داده شده.[۳]

در تاریخ طبری امده است که قوم صول از هیاطله که قسمتی از گرگان ودهستان را درتصرف خود داشتند همراه قوم بارز بدست خسرو انوشیروان سرکوب میشوند و ۸۰ نفر از فرماندهان و گُردان قوم صول را به شهر کام پیروز فارس کوچ میدهند که با گذشت زمان در فارس قومی قوی گشته ، که از جنگ ان ها با اعراب در فارس گفته شده است .[۴] 

در حدود سال های ۶۸۰ قمری برابر با ۸۰۰ سال پیش کائد محمد تاج امیر که از بزرگان تنگ شول بود در شهرستان بیضاء  داماد می شود و از علمای بزرگ آن زمان از آذربایجان و اصفهان و سمرقند به عروسی خود دعوت میکند که شرح آن در کتاب انیس الناس نوشته شجاع شیرازی در سال 830  مختصر آمده است .

حکایت : كايد تاج امیر شول در بلوک بیضا داماد میشد و از جناب سید شمس الدين محمد استدعاء حضورایشان فرمود . آنجناب خود[نزول] نفرمودند لیکن اتباع و کسان خود را فرستادند . چون وقت چیزی پختن شد مولانا محکی عنه خواست که اظهار شیدی کند تا این معنی وسیلهٔ جری و سبب نفعی گردد. گفت مدّتی است که به ریاضت مشغولم و ترک حیوانی کرده ام .مطبخی را بگوی که از برای من برنجی بی گوشت به روغن گوسفند بپزد! [۵] 

کائدان تاج امیر چند شاخه شدند : تیره میرشکار ، تیره میر ، تیره اردوان ، تیره اردشیر ، تیره گودرز ، تیره مراد ، تیره شاپور و تیره بهرام . که قلمرو آنها در تنگ شول بیضاء (کامفیروز) فارس بود . تا اینکه بنا به دلایل سیاسی مذکور کائدان تاج امیری شول پراکنده می شوند تیره های میر و میرشکار  به نواحی مرودشت ، جم ، دیلم ، لامرد مهاجرت میکنند و در روستاهای مخلتفی ساکن می شوند تیره های اردشیر و اردوان به ماهور شولستان می روند تیره های بهرام و شاپور و گودرز و مراد به نواحی ایذه ، چهارمحال ، الیگودرز ، درود ، دلفان و دهلران و حتی اصفهان میروند.[۶] 

دکتر امان اللهی بهاروند از شولی‌ها بعنوان یکی دیگر از گروههای لر ساکن در شهرستان بافت یاد می‌کنند و بیان می‌دارند: شولی‌ها بازمانده قوم شول هستند که پس از ورود ممسنی‌ها به شولستان بتدریج متفرق شده‌اند. شول‌های بافت از فارس و از منطقه کامفیروز‌ هستند. [۷] امروزه نام شول در منطقه کامفیروز بیشتر کاربرد جغرافیایی دارد. و دارای چشم انداز بی بدیل از جنگل، باغات و چشمه های زیباست.

آبادی های[ویرایش]

آب باد

بادامک

کربلایی محمدحسینی

پلنگی

شیرمحمدی

شول بزی

شول بزرگ

کله گاه

کوئین

رود شول[ویرایش]

رود شول رودی زیباست که از تنگ گمبیل سرچشمه می گیرد و با عبور از تنگ شول و روستا های زیبای آن با اضافه شدن چشمه سارهایی نهایتا با پیوستن به رود کر به سد درودزن می ریزد.[۸] 

  1. «نشان».
  2. علوی، کامفیروز دیروز و امروز.
  3. «مردم شول».
  4. طبری، تاریخ طبری.
  5. شجاع شیرازی، انیس الناس.
  6. «مردم شول».
  7. امان اللهی بهاروند.
  8. «تنگ گمبیل».