قلعه مهر پادین

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
قلعه مهر پادین
Map
نامقلعه مهر پادین
کشورایران
استاناستان یزد
شهرستانشهرستان مهریز
اطلاعات اثر
کاربریقلعه
دیرینگیدوره صفوی
دورهٔ ساخت اثردوره صفوی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۶۱۴۳
تاریخ ثبت ملی۷ مهر ۱۳۸۱

قلعه مهر پادین مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان مهریز، مهر پادین واقع شده و این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۱۴۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]

قعله مهرپادین دارای ۲ حصار و باروی دفاعی و ۹ برج مدور است. همچنین دورتا دور آن را خندقی عظیم احاطه کرده و فضاهای داخلی قلعه در ۲ حصار به ارتفاع حدودا 6.5 متر محصور شده‌است. هر دو حصار به صورت چینه ای از خشت و گل ساخته شده و بخش فوقانی آن‌ها فرم و شکل کنگره ای دارد. برج‌های حصار درونی قلعه نیز با ارتفاع تقریبی 8.5 متر دارای تیرکش‌ها و روزنه‌هایی برای دفاع است.

دسترسی به قلعه از بخش جنوبی امکان‌پذیر بوده و در ورودی، چوبی و ۲ لته است که با گل میخ‌های فلزی تزئین شده‌است. سردر ورودی، دارای قوسی خوش فرم و نیزه دار است و ارابه‌های برجسته با نقوش هندسی در ۲ طرف آن دیده می‌شود. قسمت بالایی آن نیز دارای تیرکش و تزئینات چلیپایی است.

[۲] فضای داخی قلعه مهرپادین مهریز شامل؛ فضای شاه‌نشین یا ارباب‌نشین قلعه در مرتفع‌ترین و مشرف‌ترین بخش بنا (بالای فضای ورودی)، بخش مسکونی (شاه‌نشین و عام نشین)، فضای عمومی یا مذهبی، انبار نگهداری کالا، اصطبل، دالان‌ها و فضاهای ارتباطی متعدد بوده‌است که نظم و چیدمان فوق العاده و بی نظیر فضاهای مذکور از پیچدگی خاصی برخوردار می‌باشد . این قلعه، همچنین اتاق‌های اشکوب هم دارد که طبقه فوقانی آن برای سکونت مردم و طبقه پایین برای نگهداری احشام بوده‌است.طبقات کاهگلی بالا و پایین، با راه پله ای باریک و خشتی به هم متصل هستند. در قسمت شرقی قلعه، چاه قنات عمیقی وجود دارد که احتمالا آب مورد نیاز قلعه را تأمین می‌کرده‌است.[۳] قلعه تاریخی مهرپادین از نمونه‌های بی نظیر قلعه‌های روستایی دشتی و جلگه ای است که تا چندی پیش فعال و مسکونی بوده و هرکدام از اهالی، مالک اتاقی بوده‌اند و جهت انبار کالا و محصولات کشاورزی و نگهداری آذوقه و دام از آن استفاده می‌کرده‌اند. البته این قلعه برای سکونت دائم نبوده و فقط در مواقعی که احساس خطر می‌شده و حمله قریب الوقوعی صورت می‌گرفته، اهالی، روستا را ترک و با اموال با ارزش خود، روزهای موقتی را درون قلعه سپری می‌کرده‌اند.

[۴]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  2. «یک نفر قلعه تاریخی مهرپادین مهریز را از مردن نجات دهد». یزدی نیوز. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۸ مارس ۲۰۱۸.
  3. «مجموعه تاریخی مهرپادین مهریز». سفربه یزد. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۸ مارس ۲۰۱۸.
  4. «معرفی آثار تاریخیːمهریز نماد قدمت یزد». صبح مهریز. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۸ ژانویه ۲۰۲۲.