فریبرز رئیس‌دانا (فیلم)
 |
| فریبرز رئیس‌دانا | |
|---|---|
 پوستر فیلم فریبرز رئیس‌دانا | |
| کارگردان | بکتاش آبتین |
| تهیه‌کننده | کاوه فرنام |
| فیلم‌بردار | اشکان اشکانی |
| تدوین‌گر | اسماعیل منصف |
تاریخ‌های انتشار | ۱۳۹۹ |
مدت زمان | ۶۲ دقیقه |
| کشور | ایران |
| زبان | فارسی |
فریبرز رئیس‌دانا یک فیلمِ مستند به کارگردانیِ بکتاش آبتین و ساختهٔ سالِ ۱۳۹۹ است.
این فیلم مستند ۶۲ دقیقه‌ای به زندگی و نظرات فریبرز رئیس‌دانا، نویسنده و اقتصاددان چپ‌گرا و از اعضای اصلی کانون نویسندگان، می‌پردازد.
مستند رئیس‌دانا پس از مرگ ناگهانی او بر اثر کرونا، به همراه گفتگو با کاوه فرنام، تهیه‌کننده فیلم، مریم رئیس‌دانا، نویسنده و شاعر، و فرید اسماعیل‌پور، پژوهش‌گر فیلم و مستندساز، از برنامهٔ آپارات بی‌بی‌سی فارسی پخش شد.[۱]
پیش‌زمینه[ویرایش]
بکتاش آبتین در سال ۱۳۹۸ ساخت مستندی پیرامون «کانون نویسندگان ایران» را آغاز کرد که با زندانی شدن و مرگ او نیمه‌تمام ماند. وی همچنین طی همان دو سال، سه مستند پرتره از اعضای کانون نویسندگان یعنی فریبرز رئیس‌دانا، ناصر زرافشان و علی‌اکبر معصوم‌بیگی ساخت که دو فیلم آخر پس از مرگ او به نمایش درآمدند. از ویژگی‌های مشترک این سه فیلم می‌توان به اهمیت تاریخی آنها و همچنین ساخته شدن با کمترین عوامل و امکانات اشاره کرد. در تمامی این فیلم‌ها محمد رسول‌اف به عنوان مشاور کارگردان و کاوه فرنام به عنوان تهیه‌کننده حضور داشتند.[۱][۲][۳]
نقد و نظر[ویرایش]
فریبرز رئیس‌دانا اولین فیلم از سه‌گانه‌ای است که بکتاش آبتین برای کانون نویسندگان و به صورت مستند پرتره ساخت. منتقدانی همچون محبوبه موسوی و مهرداد خامنه‌ای این سه فیلم را به موفقیت آثار گذشتهٔ کارگردان نمی‌دانند و آن را «یک بیانیهٔ طولانی سیاسی»، «گزارش و مونولوگی گاه طولانی» و «رپرتاژ تلویزیونی» نامیده‌اند.[۳][۴][۵] هرچند محمد رسول‌اف این آثار را تجربه‌های تازه و احمد زاهدی لنگرودی آنها را نویددهندهٔ استعدادی درخشان در عرصهٔ سینمای مستند می‌نامد.[۶] علی‌اکبر معصوم‌بیگی نیز با بیان مشکلات کارگردان در زمان ساخت این فیلم‌ها، حکم قطعی زندان او و همچنین تنگناهای مالی، این آثار را قابل دفاع می‌داند و با آثار متأخر ژان لوک گدار مقایسه می‌کند.[۷]
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «'فریبرز رئیس‌دانا' در آپارات». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۷-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
- ↑ احمد زاهدی لنگرودی. «نگاهی به سینمای مستند بکتاش آبتین» (PDF). کانون نویسندگان ایران.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «سرخوشی بیان سینمایی یک سینماگر متعهد - نگاهی به سینمای مستند «آبتین»». www.radiozamaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۸.
- ↑ روز، اخبار (۲۰۲۲-۰۲-۰۷). «پاسخ به نقد مهرداد خامنه‌ای بر مستند «علی اکبر معصوم‌بیگی» ساختهٔ بکتاش آبتین – علی اکبر معصوم بیگی - اخبار روز - سایت سیاسی خبری چپ». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
- ↑ روز، اخبار (۲۰۲۲-۰۲-۰۶). «نقد مستند «علی‌اکبر معصوم‌بیگی» ساخته بکتاش آبتین – مهرداد خامنه ای - اخبار روز - سایت سیاسی خبری چپ». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
- ↑ منیژه گازرانی و محبوبه ابراهیمی (۱۰ فروردین ۱۴۰۱). «گفتوگو با محمد رسول‌اف دربارهٔ بکتاش آبتین» (PDF). کانون نویسندگان ایران.
- ↑ روز، اخبار (۲۰۲۲-۰۲-۰۷). «پاسخ به نقد مهرداد خامنه‌ای بر مستند «علی اکبر معصوم‌بیگی» ساختهٔ بکتاش آبتین – علی اکبر معصوم بیگی - اخبار روز - سایت سیاسی خبری چپ». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.