شاهرخ زمانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شاهرخ زمانی
زادهٔ۱۵ شهریور ۱۳۴۳
کلیبر
درگذشت۲۲ شهریور ۱۳۹۴
کرج
ملیتایرانی
تحصیلاتدیپلم
پیشهنقاش ساختمانی
کارهای برجستهفعال کارگری، عضو هیئت مدیره کمیته پیگیری برای ایجاد تشکل‌های مستقل کارگری، عضو هیئت بازگشایی سندیکای کارگران ساختمان و نقاشان
مکتبمارکسیست لنینیست
خویشاوندانفرزند بهمن زمانی شاعر انقلابی

شاهرخ زمانی (زادهٔ ۱۳۴۳ در کلیبر - درگذشتهٔ ۲۲ شهریور ۱۳۹۴ در کرج) نقاش ساختمانی و فعال کارگری بود. وی عضو هیئت مدیرهٔ کمیته پیگیری برای ایجاد تشکل‌های مستقل کارگری، عضو هیئت بازگشایی سندیکای کارگران ساختمان و نقاشان و زندانی سیاسی نیز بوده‌است. وی در شرایطی که در بند سیاسی زندان رجایی‌شهر کرج پنجمین سال حبس بدون مرخصی خود را سپری می‌کرد، در روز ۲۲ شهریور ۱۳۹۴ در زندان به علت سکته مغزی (به گفتهٔ مسئولان زندان) توسط جمهوری اسلامی در زندان به قتل رسید.[۱][۲]

فعالیت‌های سیاسی[ویرایش]

دستگیری اول[ویرایش]

شاهرخ زمانی نخستین بار در سال ۱۳۷۲ به اتهام فعالیت غیرعلنی در سندیکای نقاشان بازداشت شد و مدت حدود ۱۸ ماه را در زندان گذراند.[۱][۳][۴]

دستگیری دوم[ویرایش]

شاهرخ زمانی آخرین بار در روز ۱۴ خرداد ۱۳۹۰ در تبریز بازداشت شد و مدت ۳۶ روز را در سلول انفرادی گذراند. شعبهٔ یک دادگاه انقلاب تبریز به ریاست قاضی حملبر، اتهام شاهرخ زمانی را «تبلیغ علیه نظام» و «تشکیل گروه به قصد برهم زدن امنیت ملی» اعلام کرده و در نهایت وی را به ۱۱ سال زندان محکوم کرد.[۱][۴] نیما پوریعقوب، محمد جراحی و ساسان واهبی‌وش، سه تن از فعالین کارگری و دانشجویی در تبریز از جمله دیگر بازداشت شدگان این پرونده بودند.[۵]

زمانی در تاریخ ۲۷ مهر ماه ۱۳۹۰ با قرار وثیقهٔ ۲۰۲ میلیون تومانی به‌طور موقت از زندان مرکزی تبریز آزاد و سپس در تاریخ ۲۴ دی ماه همراه با محمد جراحی در محل کارش دستگیر و برای اجرای حکم به زندان مرکزی تبریز انتقال داده‌شد.[۱]

شاهرخ زمانی در بدو ورود به زندان تبریز، به‌طور غیرقانونی به مدت بیش از یک ماه در بند قرنطینهٔ زندان نگاه داشته‌شد. وی در اعتراض به این مسئله دست به اعتصاب غذا زد و نهایتاً به بند مالی زندان تبریز منتقل شد. زمانی در مدت زندان خود در زندان تبریز چندین بار از بندی به بند دیگر منتقل شد و در نهایت به بند ۱۵ متادون که مخصوص معتادین بود انتقال داده‌شد.[۱][۴]

در تاریخ ۷ خرداد ماه ۱۳۹۱ شاهرخ زمانی به‌طور غیرقانونی و بدون حکم قاضی با دست‌بند و پابند از زندان تبریز به زندان یزد انتقال داده‌شد، اما در ۱۷ مرداد ۱۳۹۱ بار دیگر به زندان تبریز بازگردانده شده و در نهایت در تاریخ ۲۲ مهر ۱۳۹۱ به زندان رجایی‌شهر کرج منتقل شد.[۱]

شاهرخ زمانی در تاریخ ۱۷ شهریور ماه ۱۳۹۲ بار دیگر از زندان رجایی‌شهر کرج به تبریز منتقل شد، ولی این‌بار در شعبهٔ ۲ دادگاه انقلاب تبریز به اتهام «توهین به رهبری» محاکمه و به تحمل ۶ ماه حبس تعزیری دیگر محکوم شد. وی در روز ۲۰ اسفند ماه ۱۳۹۲ به زندان قزل‌حصار کرج انتقال یافت و در اعتراض به این انتقال دست به اعتصاب غذا زد و در نتیجه در تاریخ ۲۵ فروردین ماه ۱۳۹۳ به زندان رجایی‌شهر کرج انتقال داده‌شد. در تمام طول مدت حبس وی حتی یک روز به وی مرخصی داده‌نشد و حتی برای مراسم ازدواج دختر و مراسم خاکسپاری مادرش نیز به زمانی اجازهٔ استفاده از مرخصی داده‌نشد.[۱][۳][۴]

ممنوعیت از حضور در مراسم عروسی دختر و درگذشت مادر[ویرایش]

شاهرخ زمانی که در سال ۱۳۹۰ به اتهام تلاش برای تشکیل سندیکای کارگری، به ۱۱ سال زندان، محکوم شده بود و مدتی در سلول انفرادی بوده و اعتصاب غذا هم کرده بود حتی برای ازدواج دخترش و درگذشت مادرش هم، اجازهٔ مرخصی نیافت.[۶]

رسیدگی نکردن ستاد حقوق بشر قوه قضاییه به درخواست وی[ویرایش]

شاهرخ زمانی، پیش از درگذشت، در نامه‌ای به احمد شهید (گزارشگر ویژه امور حقوق بشر در ایران) از ارعاب و تهدید خود و اعمال فشار به خانواده‌اش شکایت کرده و از یکی از کارشناسان دیوان‌عالی کشور نقل قول کرده بود که در حق او اجحاف شده و "کوچکترین ادله قانونی و محکمه پسندی که قاضی بتواند این حکم را بدهد موجود نیست.

او در این نامه نوشته بود: «یکی از افراد حقوق بشر اسلامی در تهران، در مقابل پیگیری زیاد پرونده، به همسر من گفته‌است: خانم! چیزی از اینجا عاید شما نخواهد شد؛ [زیرا] تصمیم، [در] جای دیگری گرفته شده‌است. شما تنها به حقوق بشر جهانی می‌توانید مراجعه کنید».[۷]

درگذشت[ویرایش]

شاهرخ زمانی در زمانی مابین صبح تا پیش از ظهر روز ۲۲ شهریور ۱۳۹۴ فوت کرد. فوت وی زمانی رخ داد که وی در هواخوری ظهر حضور پیدا نکرد و هم‌بندی‌هایش با حضور بر سر تخت شاهرخ زمانی متوجه شدند که درگذشته‌است. بهداری زندان سکته مغزی را عامل مرگ وی اعلام کرده‌است.[۱][۸][۹][۱۰][۱۱][۲] شاهرخ زمانی در اعتراض به شرایط بد زندان و از جمله انتقال و تبعید او به زندانهای مختلف بارها دست به اعتصاب زده بود.[۱۲]

پانویس[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ ارگان خبری مجموعۀ فعالان حقوق بشر در ایران؛ سکته مغزی و مرگ شاهرخ زمانی در زندان؛ بازدید در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۵.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «شاهرخ زمانی کیست/خبرسازی بیهوده برای مرگ طبیعی یک زندانی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ سپتامبر ۲۰۱۷.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ بی‌بی‌سی فارسی؛ شاهرخ زمانی، فعال کارگری در زندان رجایی‌شهر درگذشت؛ بازدید در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۵.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ کمیتۀ هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل‌های کارگری؛ مرگ جان گداز شاهرخ زمانی در زندان!؛ بایگانی‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۵.
  5. Room, News. "خبرگزاری هرانا | شاهرخ زمانی، فعال کارگری جهت اجرای حکم بازداشت شد - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2022-10-14. {{cite web}}: |نام= has generic name (help)
  6. «شاهرخ زمانی، فعال کارگری در زندان رجایی‌شهر درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی.
  7. «شاهرخ زمانی، فعال کارگری در زندان رجایی‌شهر درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی.
  8. «خبرسازی بیهوده برای مرگ طبیعی یک زندانی».[پیوند مرده]
  9. بی‌بی‌سی فارسی؛ شاهرخ زمانی، فعال کارگری در زندان رجایی‌شهر درگذشت؛ بازدید در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۵.
  10. «شاهرخ زمانی کیست/خبرسازی بیهوده برای مرگ طبیعی یک زندانی». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ مارس ۲۰۱۶.
  11. «شاهرخ زمانی کیست؟».
  12. Famili، Shirin (۲۰۱۵-۰۹-۱۴). ««در مورد مرگ شاهرخ زمانی باید تحقیق پزشکی مستقل صورت گیرد»». euronews. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۴.

پیوند به بیرون[ویرایش]