سید محمدحسین مصباح
سید شاه محمدحسین مصباح (۱۳۱۷–۱۳۵۸) از فیلسوفان و علمای برجسته افغانستان است. وی در ۱۳۵۷ شمسی به دستور نور محمد ترکی رئیسجمهور دولت کمونیستی افغانستان، بازداشت و مدتی بعد به قتل رسید.[۱][۲]
زندگینامه[ویرایش]
سید شاه محمدحسین مصباح، فرزند حجت الاسلام «حاجی سید عیسی» در سال ۱۳۱۷ خورشیدی در منطقهٔ ملک خیل درهٔ سنگلاخ ولایت میدان وردک افغانستان در یک خانوادهٔ مذهبی و روحانی دیده به جهان گشود.[۳][۴]
وی در سال ۱۳۴۷ در نجف اشرف با آیت الله خمینی آشنا شد و بعد از اینکه به افغانستان بازگشت، به تبلیغ اندیشههای وی پرداخت. مصباح همچنین بهعنوان نماینده آیت الله خمینی در امور حسبیه و شرعیه در افغانستان منسوب شد.[۵][۶]
وی بعداز کودتای کمونیستی حزب دموکراتیک خلق افغانستان بعد از ظهر روز چهارشنبه چهارم دلو (بهمن ماه) سال ۱۳۵۷ دستگیر و در سن ۴۲ سالگی به قتل رسید.[۷]
مصباح یکی از قربانیان کشتار اگسا محسوب میشود. نام وی در سال ۱۳۹۲ در لیست ترور سازمان استخبارات رژیم کمونیستی افغانستان، موسوم به آگسا منتشر شد.[۸]
آثار[ویرایش]
- درد دل بینوایان و نالههای شبگیرگرسنگان؛ جریده «پیام وجدان»، ۴/۴/۱۳۴۶.
- روز مولود شاه ولایت مآب؛ پیام وجدان، شماره ۳۴، سال دوم، دوشنبه ۲۳/۷/۱۳۴۶.
- وفات فاطمه الزهرا دختر رسول خدا، پیام وجدان، شماره ۲۰، سال چهارم، یکشنبه ۵ اسد ۱۳۴۸.
- تسخیر کرات سماوی و سیر کیهانی از نظر قرآن، جریده «پیام وجدان»، شماره ۲۷، شماره مسلسل ۱۹۷، یک شنبه ۶ میزان ۱۳۴۸.
- علامه خمینی؛ مرد مبارز علیه صهیونیسم و امپریالیسم، جریده «پکتیکا»، شماره ۲۴، سال دوم ۱۳۴۹
- تقوا در مکتب اسلام (علمی و اخلاقی)- سلسله مقالات.
- فروغ ولایت در سیزدهم رجب (مجله برهان-۱۲/۵/۱۳۵۱).
- بعثت، یا زیربنای حکومت اسلامی، مجله برهان، شماره دوم، برج سنبله ۱۳۵۱، صفحهٔ ۷–۱۴.
- ماتریالیسم دیالکتیک، مجله برهان، شماره پنجم، قوس ۱۳۵۱، ص ۳۲–۳۷.
- اسلام در پرتو قیام امام حسین، مجله برهان، شماره هفتم، دلو ۱۳۵۱، ص ۳۷–۴۱.
- بحثی با بیگانگان، ماتریالیسم دیالکتیک، برهان، شماره هشتم، برج حوت ۱۳۵۱، ص ۳۳–۳۶.
- ماتریالیسم دیا لکتیک، برهان، شماره ۱۰ و ۱۱، برج ثور و جوزا، ۱۳۵۲، ص ۱۱–۱۵.
- ستارهٔ دنباله دار چیست؟
- بحثی بابیگانگان- امپریالیسم و مسیحیت.
- بحثی با بیگانگان- صهونیسم و یهودیت.
- عقیدهٔ مهدویت در اسلام.
- دین و جهان امروز (سلسله مقالات).
- جهاد و سیاست در اسلام (سخنرانی).
- جشن میلاد پیامبر (سخنرانی).
- بندگی و مصلح.
- طبیعت اولی و ثانوی.
- سیر رشد تمدن بشری (سخنرانی).
- آزادی (سخنرانی).
- پاسخ به لنینیار (۱۴/۱/۱۳۵۴)؛ (جزوه).
- کتابخانه در اسلام، ترجمه از مجلهٔ المقتطف مصری.
- سیر بشر و مراتب وجودی وی (معاد، برزخ)؛ سال ۱۳۴۷ (سخنرانی).
- زن در اسلام (نوشته علامه سید محمدحسین طباطبایی، در نشریه سالیانه، چاپ ایران سال ۱۳۳۸، ترجمه سید شاه محمدحسین مصباح سنگلاخی)
- نقد مغول گرایی یا جنایات مغولیستها در افغانستان (کتاب چاپ نشده در ۸۴ صفحه).
- نقش روحانیت در جامعه (آخرین سخنرانی در مسجد و مدرسه محمدیه به ضمیمه زندگینامه)، تدوین، چاپ و انتشار در سال ۱۳۶۵ توسط سید محمد باقر مصباح زاده.
- کتاب «اصول فلسفهٔ استعمار» که در پانزده شعبان المعظم سال ۱۳۹۴ هجری قمری تألیف آن به پایان رسیده و چاپ نشدهاست.
پینوشتها[ویرایش]
- ↑ http://www.ofoghhowze.ir/news/نمایش+اخبار/404764/حجتالاسلام+سید+محمد+حسین+مصباح+سنگلاخی[پیوند مرده]
- ↑ https://fa.wikifeqh.ir/محمدحسین_مصباح
- ↑ http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/33131/
- ↑ https://fa.wikifeqh.ir/محمدحسین_مصباح
- ↑ https://af.farsnews.ir/other_media/news/13940804000623
- ↑ http://www.imam-khomeini.ir/fa/c207_41300/صحیفه_امام/جلد_۲/اجازه_در_امور_حسبیه_و_شرعیه
- ↑ http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/33131/
- ↑ https://af.farsnews.ir/other_media/news/13940804000623