درگاه:استان کردستان/زندگینامه
درگاه:استان کردستان/زندگینامه/۱ محمدامین شیخالاسلامی مُکری ملقب به هیمن (به کردی: هێمن Hêmin، به معنی متین) شاعر، مترجم و نویسنده کرد ایرانی بود. هیمن پس از یادگیری قرآن و کتب مقدماتی فارسی و عربی به مهاباد رفت و در مدت چهار سال در خانقاه و مدرسه جد مادریش شیخ یوسف برهان به عنوان طلبه علوم دینی تحصیلات خود را ادامه داد. هیمن تحت تأثیر معلم مدرسهای در کلیجه در نزدیکی ده خود (لاچین مهاباد) به نام ملااحمد فوزی (زاده سلیمانیه و درگذشته در مکری در ۱۹۴۳) از فارسی و سرودن شعر بدان روی گردانده و شدیدا به کردی و فولکلور آن علاقهمند شده و مروج زبان نوشتاری کردی شد. هیمن از فعالان حزب دمکرات کردستان در زمان اعلام استقلال کردستان در ۱۹۴۶ در ایران بود و سپس به کردستان عراق گریخت تا بعد از انقلاب اسلامی که به ایران بازگشت و در ارومیه درگذشت.
درگاه:استان کردستان/زندگینامه/۲
قطبالدین صادقی (متولد ۱۳۳۱ در سنندج) نویسنده، کارگردان تئاتر و بازیگر سینما و تلویزیون و استاد تئاتر است. او دیپلم ریاضی خود را در ۱۳۴۹ از دبیرستان هدایت سنندج گرفت و لیسانس رشته هنرهای نمایشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران را در ۱۳۵۴ دریافت کرد. همچنین فوق لیسانس هنرهای نمایشی خود را از دانشگاه سوربن پاریس در سال ۱۳۵۷ گرفت و دکترای هنرهای نمایشی را از دانشگاه سوربن پاریس در سال ۱۹۸۵ (۱۳۶۴) دریافت نمود. او بیش از ۶۰ مقاله پژوهشی از سال ۱۳۶۰ تاکنون نوشته است و کتابها و نمایشنامههای بسیاری دارد.
درگاه:استان کردستان/زندگینامه/۳
سوران کردستانی (بهمن فریور) (زادهٔ ۱۳۳۴ در سنندج) از محققان، نویسندگان و مورخان و شاعران فعال معاصر کرد ایران است. او پس از مدتی جدال با بیماری، ۳۰ فروردین ۱۳۹۲ در بیمارستانی در تبریز درگذشت. دکتر سوران کردستانی به موازات تحصیل در رشته پزشکی در دانشگاه تهران، تحقیقات فرهنگی خویش را در زمینههای (تاریخ، شناخت ادیان، زبانشناسی، و جامعهشناسی و فرهنگ اقوام و ملل خاورمیانه) آغاز نموده و اکنون پس از ۳۹ سال (از ۱۳۵۲ تا ۱۳۹۱ خورشیدی) تحقیق در زمینههای یادشده، متجاوز از یکصد اثر علمی/ فرهنگی تالیف، چاپ و منتشر نموده و قریب به ۱۰۰۰ مقاله تحقیقی به رشته تحریر درآورده است که توسط وبگاه رکوردهای جهانی الخیرات به عنوان پرکار ترین و فعال ترین محقق زبان و ادبیات و تاریخ کرد، نخستین نمایشگاههای کردستان شناسی برای اولین بار در تاریخ کرد، برپایی نخستین کلاسهای آموزش زبان کردی در ایران در سالهای بعد از انقلاب در کردستان ایران، شناخته شده است.
درگاه:استان کردستان/زندگینامه/۴ رویا طلوعی (زاده ۱۳۴۵)، روزنامه نگار ایرانی و یکی از مدافعان حقوق بشر و طرفدار حقوق زنان است. او در حال حاضر در ایالات متحده آمریکا به سر میبرد. طلوعی در سال ۱۳۴۵ در شهر بانه از استان کردستان در مرز غربی ایران زاده شد. او دبیرستان را در بانه خواند و دکترای علوم آزمایشگاهی خود را از دانشگاه مشهد دریافت کرد.
طلوعی سردبیر ماهنامه مجله راسان در در سنندج بود که درباره موضوعات زنان به زبان کردی منتشر میشد و در سال ۲۰۰۵ به وسیله قوه قضائیه ایران تعطیل شد. طلوعی همچنین برپاکننده و پشتیبانی کننده انجمنی از زنان در استان کردستان و عضو انجمن جهانی قلم است.
درگاه:استان کردستان/زندگینامه/۵
بابا مردوخ روحانی در سال ۱۳۰۲ در روستای کاشتر در اطراف سنندج به دنیا آمد. او در فراگیری علوم را نزد پدرش (شیخ حبیب الله مدرس) آغاز کرد. از دیگر آموزگاران او میتوان از ملا محمد مدرس گرجی و بدیع الزمان مهی سنندجی نام برد. او آثاری در زمینههای فقه، تفسیر، ریاضی، منطق، عروض، قافیه و... نوشته است. از مهمترین آثار او میتوان به «تاریخ مشاهیر کرد» اشاره کرد. مردوخ پس از اتمام تحصیل علوم قدیم در کردستان، به تهران رفت و در دانشگاه تهران شروع به تحصیل دانشهای آکادمیک کرد. از اساتید او در این دوران میتوان به بدیع الزمان فروزانفر و محمد شهابی اشاره کرد. او پس از تمام کردن دوره دانشگاه به کردستان بازگشت و به آموزگاری پرداخت. او در سال ۱۳۶۷ ھ. ش. در تهران به سبب بیماری سرطان درگذشت.
درگاه:استان کردستان/زندگینامه/۶
استاد ناصر یمین مردوخی کردستانی ، (متولد اول مهر ۱۳۱۱ - درگذشت ۷خرداد ماه ۱۳۹۷) شاعر و پیشکسوت عرصه رسانه و مطبوعات و فعال سیاسی ایران بود
مردوخی کردستانی با ۶۶ سال سابقه، حضوری پر رنگ در عرصههای شاعری، نویسندگی، و سردبیری رسانهها و سایر فعالیتهای اجتماعی به عنوان کارشناس ارشد و مشاور و فعال سیاسی در سایر وزارت خانهها حضور فعال و چشمگیری داشت و در آخرین سمت خود با حکم ولیالله سیف؛ رئیس کل بانک مرکزی به سمت مشاور، و مشاور رسانهای وی نیز منصوب شده بود.
او بنیانگذار و سردبیر شبکه خبری طوفان نیوز و یمین نیوز نیز بود استاد ناصر یمین مردوخی کردستانی در شهر سنندج و از خانواده ای بنام از خاندان بزرگ و سادات مردوخی بدنیا آمد و پدرش از افراد با نفوذ کردستان و از روحانیون و وکلای منطقه بود. استعداد نویسندگی و شعر از همان دوران کودکی آشکار بود و همیشه در مناسبتها و مراسمهای مهم شعرهایی را در حضور مردم و در کنار محمد مردوخ کردستانی؛ بیان میکرد و در کتاب تاریخ مردوخ به نیکی از وی به صراحت لهجه و نطقهای آتشین در دفاع از مظلومان یاد شدهاست. شعرهای ناصر یمین مردوخی دارای صراحت لهجه، عامه پسند، مهیج و آتشین بود وی خواهرزاده میرزاده عشقی بود.
در بیست سالگی جهت ادامه تحصیل به تنهایی به تهران مهاجرت و همزمان وارد عرصههای خبری گردید و از همان بدو ورود جزو یاران محمد مصدق گردید و سخنران و نماینده در بسیاری از جلسات در تهران و سایر شهرهای ایران بخصوص آذربایجان شرقی و غربی و کردستان و کرمانشاه بود و نامش در لیست افراد تحت نظر و کنترل شهربانی کل کشور قرار داشت. بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران وی به هیچیک از احزاب سیاسی وابستگی نداشت
سرانجام در روز ۷ خرداد ۱۳۹۷ پس از یک دوره بیماری کوتاه مدت درگذشت و در قطعه نام آوران (قطعه ۲۵۵ ردیف ۵۴۸ شماره ۱۷) در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
در مراسم تشییع و ختم استاد ناصر یمین مردوخی کردستانی، اعضای هیئت دولت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، معاونین و ریاست بانکها، سخنگوی وزارت خارجه بهرام قاسمی، سخنگو و معاون اول قوه قضائیه غلامحسین محسنی اژه ای، رئیس سازمان برنامه و بودجه محمد باقر نوبخت، رئیس کل بانک مرکزی ولیالله سیف، رئیس بیمه مرکزی عبدالناصر همتی، فرماندهی نیروی انتظامی تهران بزرگ حسین رحیمی، رئیس شورای شهر تهران محسن هاشمی رفسنجانی جامعه خبری و خبرنگاران پارلمانی مجلس، حضور داشتند.