جیمز اتکینسون (انگلیسی: James Atkinson; ۱۷ مارس ۱۷۸۰ – ۷ اوت ۱۸۵۲) جراح، خاورشناس، نقاش، و شاعر اهل بریتانیا بود. اتکینسون در ۱۸۰۵ برای کار پزشکی به هند رفت و در آنجا زبان فارسی را فراگرفت. او در ۱۸۱۸ دانشیار زبان فارسی در کالج فورت ویلیام شد. او همچنین از ۱۸۳۸ تا ۱۸۴۱ سرپرست گروه جراحان ارتش هند در کابل بود.