بل تکستران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از بل هلیکوپتر)
بل تکستران
نوعشرکت تابعه
صنعتصنایع هوافضایی
بنا نهاده۱۹۳۵
دفتر مرکزیفورت وورث، تگزاس، ایالات متحده
محصولاتبالگرد و تیلت‌روتور
مادرتکستران
وبگاه

بل هلیکوپتر (به انگلیسی: Bell Helicopter) با نام فعلی بل تکستران تولیدکننده هواگردهای گردنده‌بال (بالگرد و تیلت‌روتور) آمریکایی است که دفتر مرکزی آن در شهر فورت ورث در تگزاس قرار دارد.

این شرکت در سال ۱۹۳۵ میلادی پایه‌گذاری شده‌است و هم‌اکنون، زیرمجموعه شرکت (کنگلومرای) تِکستران می‌باشد. بالگردهای تولید شرکت بل از معروف‌ترین و آشناترین بالگردها در سراسر دنیا هستند که هم در انواع نظامی برای استفاده نیروهای مسلح کشورهای مختلف و هم در گونه‌های غیرنظامی برای مقاصد تجاری تولید می‌شوند. کارخانه‌های اصلی این شرکت در فورت ورث و آرماریلوی تگزاس و همین‌طور در ایالت کبک ِ کانادا واقع شده‌اند. شرکت بل همکاری نزدیکی نیز با شرکت آگوستا بالگردساز ایتالیایی دارد و از دیرباز بسیاری از طراحی‌های شرکت بل در کارخانه‌های آگوستا نیز تولید می‌شوند.

فهرست تولیدات[ویرایش]

بل ۴۱۲ ئی‌پی گریفین
وی-۲۲ آسپری نخستین تیلت روتور نظامی تاریخ است که بل و بوئینگ کار بر روی آن را از سال ۱۹۸۱ آغاز کردند و پذیرش رسمی آن در نیروی تفنکداران دریایی تا سال ۲۰۰۷ طول کشید.

بالگردها[ویرایش]

تیلت-روتورها[ویرایش]

در ایران[ویرایش]

در دههٔ ۱۹۷۰، محمدرضا پهلوی که در مسیر ارتقای سطح نظامی ایران گام برمی‌داشت، به بالگردهای بل نیز علاقه نشان داد و با خرید برخی مدل‌های آن، به‌تدریج، بزرگ‌ترین ناوگان بالگردهای نظامی خاورمیانه را ایجاد کرد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ و برهم‌خوردن روابط ایران و بل، حکومت مستقر، برای آنکه بتواند ناوگان هوایی خود را سر پا نگه دارد، به مهندسی معکوس محصولات آن روی آورد.

جمهوری اسلامی ایران در این راه تا جایی پیش رفت که خود توانست نسخه‌هایی از بل بسازد، نمونه‌هایی که در ظاهر با محصولات اصلی مو نمی‌زدند. از جملهٔ این بالگردها می‌توان به بل ۲۰۵ و بل ۲۰۶ اشاره کرد که ایران آن‌ها را تحت عناوین «۲۰۵اس» و «۲۰۶اس» بازطراحی و تولید کرد. به‌دنبال این اتفاق، در سال ۲۰۰۶، شرکت بل، پس از آنکه نتوانست ایران را از ادامهٔ این کار منصرف کند، بابت نقض حق ثبت اختراع به دادگاه ناحیه‌ای ایالات متحده آمریکا شکایت برد.

همچنین، در سال ۲۰۰۹، مأموران فدرال آمریکا شهروندی ایرانی به نام حسینعلی خوشنویس راد را دستگیر کردند که می‌گفتند می‌خواسته است ۱۷ موتور توربوشفت رولز-رویس ام۲۵۰ را به ایران قاچاق کند. این موتور را، که سابقاً آلیسون مدل ۲۵۰ نام داشت، در برخی بالگردهای بل، از جمله بل ۲۰۶، هم به‌کار گرفته‌اند.[۱][۲]

در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲، یکی از بالگردهای بل که حامل سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور وقت ایران، و هیئت همراه او بود در آذربایجان شرقی سقوط کرد. در این حادثه، همهٔ سرنشینان جان باختند.[۳]

پیوند به بیرون[ویرایش]

  1. MARK HUBER. "Iran counterfeiting Bell's helicopters". AIN (به انگلیسی). Retrieved 20 May 2024.
  2. Mohammad Razazzan. "The Iran evolution...in helicopters". Times Aerospace (به انگلیسی). Retrieved 20 May 2024.
  3. کیهان همایون (۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳). «درباره «بل ۲۱۲» (Bell ۲۱۲)، هلیکوپتر حامل رئیس جمهور + عکس». شهرآرانیوز. دریافت‌شده در ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳.