اعجاز سوسمار سخنگو
الا یا رسول الله بورکت هادیا یا ماجرای سوسمار سخنگو یا شاعر ریشه در حدیثی مشهور از ابنعباس در بحارالانوار دارد[۱] و متنی سرشناس از آخرین کتاب احمد کسروی با عنوان در پاسخ بدخواهان پیرامون «مغالطه در معجزه» میباشد[۲] که در سال ۱۳۲۳ پیش از ترور احمد کسروی منتشر شد. عبارت اشاره شده توسط کسروی گزیدهای از اصل شعر عربی زیر است:[۱]
الا یا رسول الله انک صادق | فبورکت مهدیا و بورکت هادیا | |
شرعت لنا دین الحنیفة بعد ما | عبدنا کامثال الحمیر الطواغیا | |
فیا خیر مدعو یا خیر مرسل | الی الجن بعد الانس لبیک داعیا | |
و نحن اناس من سلیم و اننا | اتیناک نرجو ان ننال العوالیا | |
اتیت ببرهان من الله واضح | فاصحبت فینا صادق القول زاکیا | |
فبورکت فی الاحوال حیا و میتا | و بورکت مولودا و بورکت ناشیا |
خلاصه اصل حدیث در بحارالانوار و همچنین ترجمه آن روی وبگاه شهید آوینی به شرح زیر است: یک اعرابی بتپرست که به لات و عزی قسم میخورد سوسماری را گرفته و پیش محمد میرود و با لحنی تند او را در جمع اصحابش «جادوگر و دروغگو» خطاب میکند. صحبتهایی پیرامون اخلاق بین آن دو رد و بدل میشود و نهایتاً اعرابی سوسمار را از آستینش درآورده، روی زمین میگذارد و میگوید به لات و عزی قسم اگر این سوسمار ایمان بیاورد من نیز میآورم و محمد سوسمار در حال فرار را صدا کرده و از سوسمار میپرسد که من کیستم و تو چه کسی را میپرستی؟ سوسمار تمام اصل و نسب و اجداد محمد تا ابراهیم را از بر بازگو میکند و ابراهیم را پیامبر و محمد را محبوب او میخواند. سپس به همان ترتیب مطابق حدیث عربی سوسمار شعر عربی فوق را میسراید و ساکت میشود («دهانش بسته میشود») و پس از آن اعرابی به محمد ایمان میآورد.[۱]
برخی به اشتباه شعر را تلویحاً به اعرابی (سعد بنیسلیم) منسوب کردند[۳] و برخی از منتظران مهدی نیز عبارت مهدیا در این شعر را به عنوان استدلال استفاده کردند. از این حدیث به صورت مکرر از معجزات محمد شمرده شدهاست.[۴][۵]
احمد کسروی در کتاب خود بهطور مفصل به چنین اغراقهای «منسوب به مسلمانان» همچون سوسمار سخنگو، شتر از سنگ درآوردن، مرده زنده کردن و موارد متعدد دیگر پرداخت و با مقدمه بر اینکه ایمان بواسطه معجزههای عجیب و غریب برای دانش روز و مردم باسواد نیست نهایتاً نوشت:
جای شادروان حداد تهیست که به ریشخند پردازد و بگوید، اگر این راستست که سوسمار با پیغمبر گفتگو کرده و با زبان عربی شیوا شعر سروده: «الا یا رسول الله بورکت هادیا…» پس معجزه را سوسمار کرده و مردم میبایست به او ایمان بیاورند.[۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
- حقوق جانوران
- عید قربان
- در اژدها
- حدیث اقرار به ولایت بادنجان
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «بحارالانوار - ج43». سایت جامع مذهبی فرهنگی شهید آوینی. بایگانیشده از اصلی در ۱۷ فوریه ۲۰۱۸.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ احمد کسروی (1323 و 1324). در پاسخ بدخواهان (PDF). چپخانه مجله پیمان دفتر روزنامه پرچم. صص. ۳۶ و ۴۹. مقدار
|پیوند بایگانی=
نادرست است: flag (کمک); تاریخ وارد شده در|سال=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ علی اکبر بابا زاده. وقتی چادر زهرا (سلاماللهعلیها)، مسلمان میکند!. بایگانیشده از اصلی در ۱۷ فوریه ۲۰۱۸.
اعرابی چون این اوضاع را دید، با خود فکری کرد، … از خواب غفلت بیدار گشته و با گفتن شهادتین مسلمان گردید. الا یا رسول اللَّه انک صادق- فبورکت مهدیا و بورکت هادیا شرعت لنا دین الحنیفه بعد ما- عبدنا کامثال الحمیرا الطواغیا…
- ↑ معجزات پیامبر (صلی الله علیه وآله). مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران. بایگانیشده از اصلی در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۴.
- ↑ سوسماری که سخن گفت!. تبیان.