بکجه
پادشاهی بکجه 백제 (百濟) بکجه | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱۸ ق. م–۶۶۰ م | |||||||||||||
بکجه در اوج قدرت در سال ۳۷۵ میلادی. | |||||||||||||
پایتخت | ویریسئونگ (۱۸ ق. م[۱] – ۴۷۵ م) اونگجین (۴۷۶–۵۳۸) سابی (۵۳۸–۶۶۰) | ||||||||||||
زبان(های) رایج | زبان بکجه (بخشی از کرهای قدیم) | ||||||||||||
دین(ها) | آیین بودایی، کنفسیوس گرایی، تائوئیسم، شمنباوری | ||||||||||||
حکومت | پادشاهی | ||||||||||||
پادشاه،اوراها | |||||||||||||
• ۱۸ ق.م. – ۲۹ م. | اونجو (اولین) | ||||||||||||
• ۳۴۶–۳۷۵ | گون چوگو | ||||||||||||
• ۵۲۳–۵۵۴ | سئونگ | ||||||||||||
• ۶۰۰–۶۴۱ | مو | ||||||||||||
• ۶۴۱–۶۶۰ | اویجا (آخرین) | ||||||||||||
دوره تاریخی | باستان | ||||||||||||
• تأسیس | ۱۸ ق. م | ||||||||||||
• لشکرکشی پادشاه گون چوگو | ۳۴۶–۳۷۵ | ||||||||||||
• معرفی آیین بودایی | ۳۸۵ | ||||||||||||
• سقوط سابی | ژوئیه ۱۸ ۶۶۰ م | ||||||||||||
جمعیت | |||||||||||||
• قرن هفتم[۲] | زمان تأسیس ۷۶۱٬۵۰۰ | ||||||||||||
| |||||||||||||
امروز بخشی از | کره جنوبی کره شمالی |
نام کرهای | |
هانگول | 백제 |
---|---|
هانجا | 百濟 |
لاتیننویسی اصلاحشده | Baekje |
مککیون–ریشاور | Paekche |
راهنما | [pɛk̚.t͈ɕe] |
بخشی از مجموعهٔ |
---|
تاریخ کره |
گاهشمار تاریخ کره |
فهرست پادشاهان بکجه |
---|
سه امپراتوری |
---|
۱- امپراتوری شیلا ۵۷ پ.م. — ۹۳۵ م. |
بکجه یا پکچه[۳] (کرهای: 백제؛ هانجا: 百濟؛ rr: baekje، تلفظ کرهای: [pɛk̚.t͈ɕe])[۴] یک پادشاهی کرهای بود که از ۱۸ ق. م[۱] تا ۶۶۰ پس از میلاد در جنوب غربی کره واقع شده بود. این پادشاهی به همراه گوگوریو و امپراتوری شیلا یکی از سه پادشاهی کره بود. در حالی که سه پادشاهی در وجود جداگانه بودند، بکجه بیشترین جمعیت را با حدود ۳٬۸۰۰٬۰۰۰ نفر (۷۶۰٬۰۰۰ خانوار) داشت که مشابه گوگوریو (۳٬۵۰۰٬۰۰۰ نفر) و بسیار بزرگتر از شیلا (۸۵۰٫۰۰۰ نفر) بود.[۵]
بکجه توسط اونجو، سومین پسر جومونگ و سوسونو بنیانگذار گوگوریو، در ویریسئونگ (جنوب سئول کنونی) تأسیس شد. بکجه، مانند گوگوریو، ادعا کرد که جانشین بویو شدهاست، کشوری که در منچوری امروزی در زمان سقوط گوجوسون تأسیس شد.
بکجه بهطور متناوب با گوگوریو و شیلا جنگید و با آنها متحد شد زیرا سه پادشاهی کنترل شبهجزیره کره را گسترش دادند. در اوج خود در قرن چهارم، بکجه بیشتر شبه جزیره کره غربی، تا شمال پیونگیانگ را تحت کنترل داشت و حتی در مقاطعی مناطقی در چین مانند لیائوژی در اختیار داشته باشد، اگرچه این دیدگاه بحثبرانگیز است. این کشور با روابط سیاسی و تجاری با چین و ژاپن به یک قدرت دریایی منطقه ای مهم تبدیل شد.
بکجه یک قدرت دریایی بزرگ بود؛ [۶] مهارت دریایی آن، که آن را به ابرقدرت آسیای شرقی تبدیل کرد، در انتشار آیین بودایی در سراسر آسیای شرقی و فرهنگ قارهای در ژاپن مؤثر بود.[۷][۸]
در سال ۶۶۰ م توسط دودمان تانگ و شیلا شکست خورد و در نهایت به شیلای متحد تسلیم شد.
پیشینه بنیانگذاری بکجه[ویرایش]
این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
سامگوک ساگی شرح مفصلی از تأسیس بکجه ارائه میدهد. جومونگ پسرش یوری را در بویئو رها کرده بود که او این پادشاهی را ترک کرد تا پادشاهی جدید گوگوریو را تأسیس کند. جومونگ پادشاه الهی دونگمیونگ شد و دو پسر دیگر با سوسونو داشت، اونجو و بیریو. زمانی که یوری بعداً به گوگوریو رسید، جومونگ فوراً او را به عنوان ولیعهد انتخاب کرد. با درک اینکه یوری پادشاه بعدی خواهد شد، سوسونو گوگوریو را ترک کرد و دو پسرش بیریو و اونجو را به جنوب برد تا پادشاهی خود را با مردم خود به همراه ده رعیت ایجاد کنند. از او به عنوان یک شخصیت کلیدی در تأسیس گوگوریو و بکجه یاد میشود. اونجو در ویریسئونگ (هانام کنونی) ساکن شد و کشورش را سیپجه (십제، 十濟، به معنی "ده رعیت") نامید، در حالی که بیریو برخلاف توصیههای رعیتها در میچوهول (اینچئون کنونی) ساکن شد. آب شور و مردابها در میچوهول، سکونتگاه را دشوار میکرد، در حالی که مردم ویریسئونگ در رفاه زندگی میکردند. بیریو سپس نزد برادرش اونجو رفت و تاج و تخت سیپجه را درخواست کرد. وقتی اونجو نپذیرفت، بیریو اعلام جنگ کرد، اما شکست خورد. در شرم، بیریو خودکشی کرد و مردمش به ویریسئونگ نقل مکان کردند، جایی که پادشاه اونجو از آنها استقبال کرد و نام کشورش را بکجه ("صد واسال") تغییر داد.
فهرست پادشاهان بکجه[ویرایش]
شماره | نام امپراتور | دوره زندگانی (میلادی) | نسبت با امپراتورهای قبلی | دوره حکومت (میلادی) | پایتخت |
---|---|---|---|---|---|
۱ | اونجو | ۳۷–۲۸ | مؤسس سلسله بکجه | ۱۸ ق م - ۲۸ م | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۲ | دارو | ؟ - ۷۷ | پسر اونجو | ۲۸–۷۷ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۳ | گیرو | ؟ - ۱۲۸ | پسر دارو | ۷۷–۱۲۸ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۴ | گائه رو | ؟ - ۱۶۶ | پسر گیرو | ۱۲۸–۱۶۶ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۵ | چوگو | ؟ - ۲۱۴ | پسر گائه رو | ۱۶۶–۲۱۴ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۶ | گوسو | ؟ - ۲۳۴ | پسر چوگو | ۲۱۴–۲۳۴ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۷ | سابان | ؟ - ۲۳۴ | پسر گوسو | ۲۳۴ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۸ | گوی | ؟ - ۲۸۶ | پسر گائه رو | ۲۳۴–۲۸۶ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۹ | چکگیه | ؟ - ۲۹۸ | پسر گوی | ۲۸۶–۲۹۸ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۱۰ | بونسو | ؟ - ۳۰۴ | پسر چکگیه | ۲۹۸–۳۰۴ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۱۱ | بیریو | ؟ - ۳۴۴ | پسر گوسو | ۳۰۴–۳۴۴ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۱۲ | گیه | ؟ - ۳۴۶ | پسر بونسو | ۳۴۴–۳۴۶ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۱۳ | گونچوگو | ۳۲۴–۳۷۵ | پسر بیریو | ۳۴۶–۳۷۵ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۱۴ | گونگوسو | ؟ - ۳۸۴ | پسر گونچوگو | ۳۷۵–۳۸۴ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۱۵ | چیمنیو | ؟ - ۳۸۵ | پسر گونگوسو | ۳۸۴–۳۸۵ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۱۶ | جینسا | ؟ - ۳۹۲ | پسر گونگوسو | ۳۸۵–۳۹۲ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۱۷ | آشین | ؟ - ۴۰۵ | پسر چیمنیو | ۳۹۲–۴۰۵ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۱۸ | جانجی | ؟ - ۴۲۰ | پسر آشین | ۴۰۵–۴۲۰ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۱۹ | گویسین | ؟ - ۴۲۷ | پسر جانجی | ۴۲۰–۴۲۷ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۲۰ | بیو | ؟ - ۴۵۵ | پسر گویسین | ۴۲۷–۴۵۵ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۲۱ | گائه رو دوم | ؟ - ۴۷۵ | پسر بیو | ۴۵۵–۴۷۵ | ویریسئونگ (سئول امروزی) |
۲۲ | مونجو | ؟ - ۴۷۷ | پسر گائه رو دوم | ۴۷۵–۴۷۷ | از سال ۴۷۵ اونگجین (گنگجو امروزی) |
۲۳ | سامگون | ۴۶۵–۴۷۹ | پسر مونجو | ۴۷۷–۴۷۹ | اونگجین (گنگجو امروزی) |
۲۴ | دانگ سونگ | ؟ - ۵۰۱ | برادرزاده مونجو | ۴۷۹–۵۰۱ | اونگجین (گنگجو امروزی) |
۲۵ | موریونگ | ۴۶۲–۵۲۳ | پسر گائه رو دوم | ۵۰۱–۵۲۳ | اونگجین (گنگجو امروزی) |
۲۶ | سونگ | ؟ - ۵۵۴ | پسر موریونگ | ۵۲۳–۵۵۴ | اونگجین (گنگجو امروزی) از سال ۵۳۸ سابی سئونگ (بویو امروزی) |
۲۷ | ویدوک | ۵۲۵–۵۹۸ | پسر سونگ | ۵۵۴–۵۹۸ | سابی سئونگ (بویو امروزی) |
۲۸ | های | ؟ - ۵۹۹ | پسر سونگ | ۵۹۸–۵۹۹ | سابی سئونگ (بویو امروزی) |
۲۹ | بوپ | ؟ - ۶۰۰ | پسر های | ۵۹۹–۶۰۰ | سابی سئونگ (بویو امروزی) |
۳۰ | مو | ۵۸۰–۶۴۱ | پسر ویدوک | ۶۰۰–۶۴۱ | سابی سئونگ (بویو امروزی) |
۳۱ | اویجا | ۵۹۹–۶۶۰ | پسر مو | ۶۴۱–۶۶۰ | سابی سئونگ (بویو امروزی) |
تاریخ[ویرایش]
تأسیس[ویرایش]
بکجه عمدتاً از بومیان متحدین ماهان (هانجا: 韓人) و یمائک (هانجا: 濊貊族) از گوگوریو و بویو تشکیل شده بود. تعدادی از فرماندهی لیلانگ (هانجا: 樂浪) از طریق تجارت به بکجه وارد شدند و تعداد کمی از جین (هانجا: 辰人) نیز در حکومت بکجه پذیرفته شدند.[note ۱]
بکجه در ۱۸ ق. م[۱] توسط پادشاه اونجو، که گروهی از مردم را از جنوب گوگوریو به سمت حوضه رودخانه هان هدایت کرد، تأسیس شد. طبق اسناد چینی از سه پادشاهی، در دوره سامهان، یکی از روسای کنفدراسیون ماهان قبلاً بکجه نامیده میشد.
سامگوک ساگی شرح مفصلی از تأسیس بکجه ارائه میدهد. جومونگ پسرش یوری را در بویو رها کرده بود زمانی که او آن پادشاهی را ترک کرد تا پادشاهی جدید گوگوریو را تأسیس کند. جومونگ پادشاه دونگمیونگ شد و دو پسر دیگر با سوسونو به نامهای اونجو و بیریو داشت. زمانی که یوری بعداً به گوگوریو رسید، جومونگ فوراً او را به عنوان ولیعهد انتخاب کرد. سوسونو که متوجه شد یوری پادشاه بعدی خواهد شد، گوگوریو را ترک کرد و دو پسرش بیریو و اونجو را به جنوب برد تا پادشاهی خود را با مردم خود به همراه ده رعیت ایجاد کنند. از او به عنوان یک شخصیت کلیدی در تأسیس گوگوریو و بکجه یاد میشود.
اونجو در ویریسئونگ (هانام کنونی) ساکن شد و کشورش را سیپجه (십제، 十濟، به معنی "ده رعیت") نامید، در حالی که بیریو در میچوهول (اینچئون کنونی) بر خلاف توصیه رعیتها ساکن شد. آب شور و باتلاقها در میچوهول سکونت گاه را دشوار میکرد، در حالی که مردم ویریسئونگ در رفاه زندگی میکردند.
بیریو سپس نزد برادرش اونجو رفت و تاج و تخت سیپجه را خواست. وقتی اونجو نپذیرفت، بیریو اعلام جنگ کرد، اما شکست خورد. در ناامیدی، بیریو خودکشی کرد و مردمش به ویریسئونگ نقل مکان کردند، جایی که پادشاه اونجو از آنها استقبال کرد و نام کشورش را بکجه ("صد واسال") گذاشت.
پادشاه اونجو پایتخت را از جنوب به شمال رودخانه هان و سپس دوباره به جنوب، احتمالاً در سئول کنونی، تحت فشار سایر ایالتهای ماهان، منتقل کرد. اعتقاد بر این است که پادشاه گارو پایتخت را در سال ۱۳۲ به شمال رودخانه به بوخانسان سونگ احتمالاً در گویانگ امروزی در شمال غربی سئول منتقل کردهاست.
در طول قرون اولیه عصر مشترک، که گاهی به آن دوره سه پادشاهی اولیه نیز گفته میشود، بکجه اولیه به تدریج کنترل سایر قبایل ماهان را به دست آورد.
گسترش[ویرایش]
پادشاهی بکجه ابتدا منطقه حوضه رودخانه هان (کره) را فتح میکند، سپس ایالت موکجی (목지국، 目支國) را سرنگون میکند و سپس ماهان را به قلمرو بکجه اضافه میکند.
در طول سلطنت پادشاه گوی (۲۳۴–۲۸۶)، بکجه به عنوان یک پادشاهی تمام عیار تبدیل شد، زیرا به تحکیم کنفدراسیون ماهان ادامه داد. در سال ۲۴۹، طبق متن ژاپنی باستانی نیهونشوکی، گسترش بکجه به کنفدراسیون گایا در شرق آن، در اطراف دره رودخانه ناکدونگ رسید. بکجه اولین بار در اسناد چینی به عنوان یک پادشاهی در سال ۳۴۵ توصیف شدهاست. اولین نمایندگیهای دیپلماتیک از بکجه در حدود سال ۳۶۷ (طبق گزارش نیهون شوکی: ۲۴۷) به ژاپن رسیدند.
شاه گونچوگو (۳۴۶–۳۷۵) قلمرو بکجه را از طریق جنگ با گوگوریو به شمال گسترش داد، در حالی که جوامع ماهان باقی مانده را در جنوب ضمیمه کرد. در طول سلطنت گونچوگو، قلمروهای بکجه شامل بیشتر شبه جزیره کره غربی (به جز دو استان پیونگان) بود و در سال ۳۷۱، بکجه گوگوریو را در پیونگ یانگ شکست داد. بکجه تجارت قابل توجهی را با گوگوریو ادامه داد و فرهنگ و فناوری چینی را فعالانه پذیرفت. بودیسم در سال ۳۸۴ مذهب رسمی دولتی شد.
بکجه همچنین به یک قدرت دریایی تبدیل شد و روابط حسنه متقابل با حاکمان ژاپنی دوره کوفون را ادامه داد و تأثیرات فرهنگی قارهای را به ژاپن منتقل کرد. سیستم نوشتاری چینی، بودیسم، سفالگری پیشرفته، تدفین تشریفاتی، و سایر جنبههای فرهنگ توسط اشراف، صنعتگران، دانشمندان و راهبان در طول رابطه خود معرفی شدند.[۹][۱۰][۱۱][۱۲]
در این دوره، حوضه رودخانه هان قلب این کشور باقی ماند.
دوره اونگجین[ویرایش]
در قرن پنجم، بکجه تحت تهدید نظامی گوگوریو به سمت جنوب عقبنشینی کرد و در سال ۴۷۵، منطقه سئول به دست گوگوریو افتاد. پایتخت بکجه از سال ۴۷۵ تا ۵۳۸ در اونجین (گونگجوی کنونی) قرار داشت.
پایتخت جدید که در مناطق کوهستانی محافظت شده بود، در مقابل شمال امن بود، اما ارتباطش با جهان خارج نیز قطع شد. با این حال، این شهر از ویریسئونگ به شیلا نزدیکتر بود و یک اتحاد نظامی بین شیلا و بکجه علیه گوگوریو شکل گرفت.
بیشتر نقشههای دوره سه پادشاهی نشان میدهد که بکجه استانهای چونگچونگ و جولا، هسته اصلی کشور در دورههای اونگجین و سابی را اشغال کردهاست.
دوره سابی[ویرایش]
در سال ۵۳۸، پادشاه سونگ پایتخت را به سابی (شهرستان بویئو کنونی) منتقل کرد و پادشاهی خود را به یک کشور قدرتمند بازسازی کرد. او بهطور موقت نام رسمی کشور را به نام نامبویو (کرهای: 남부여; هانجا: 南扶餘; لاتیننویسی اصلاحشده: Nambuyeo) تغییر داد. «بویو جنوبی» اشاره ای به بویو است که بکجه ریشه از آن داشت. دوره سابی شاهد شکوفایی فرهنگ بکجه، در کنار رشد بودیسم بود. [۱۳]
بکجه تحت فشار گوگوریو در شمال و شیلا در شرق به دنبال تقویت رابطه با چین بود. قرار گرفتن رودخانه قابل کشتیرانی گیوم در سابی، ارتباط با چین را بسیار آسانتر کرد و تجارت و دیپلماسی در طول سلطنت او شکوفا شد و تا قرن هفتم ادامه یافت.
در قرن هفتم، با نفوذ فزاینده شیلا در جنوب و مرکز شبه جزیره کره، بکجه افول خود را آغاز کرد.
سقوط و جنبشهای احیاگر[ویرایش]
در سال ۶۶۰، نیروهای ائتلاف شیلا و تانگ چین به بکجه حمله کردند که در آن زمان با گوگوریو متحد شد. یک ارتش بزرگ تحت رهبری ژنرال گیبک در نبرد هوانگسان بیول در نزدیکی نونسان شکست خورد. پایتخت سابی تقریباً بلافاصله پس از آن سقوط کرد و در نتیجه بکجه توسط شیلا ضمیمه شد. پادشاه اویجا و پسرش بویئو یونگ به تبعید در چین فرستاده شدند در حالی که حداقل برخی از طبقه حاکم به ژاپن گریختند. سقوط سابی منجر به یکی از بخشهای بدنام در تاریخ کره شد، زیرا تعداد بیشماری از زنان دربار، صیغه و زنان اشراف با پریدن از صخره ای در نزدیکی سابی به جای اسیر شدن توسط اتحاد شیلا تانگ، خودکشی کردند. برای یادآوری این رویداد غمانگیز در تاریخ، یک غرفه در به اصطلاح «صخره گلهای در حال سقوط» ایستادهاست که به یاد شکست بکجه و خودکشی زنان دربار پادشاهی و کنیزانی است که از صخره پریدهاند.[۱۴]
نیروهای بکجه تلاش کردند تا در مدت کوتاهی قوای خود را بازسازی کنند اما با نیروهای مشترک شیلا-تانگ روبرو شدند. یک راهب بودایی دوچیم (도침، 道琛) و ژنرال سابق بکجه گوئیسیل بوکسین برای احیای بکجه برخاستند. آنها از شاهزاده بکجه بویئو پونگ برای خدمت به عنوان پادشاه استقبال کردند و جوریو (주류، 周留، در شهرستان سئوچئون امروزی، چونگ چئونگ جنوبی) به عنوان مقر آنها بود. آنها ژنرال تانگ لیو رنیوان (劉仁願) را در سابی تحت محاصره قرار دادند. امپراتور گائوزونگ ژنرال لیو رنگویی را که قبلاً به دلیل توهین به لی ییفو به درجه معمولی تنزل داده بود را با نیروی امدادی فرستاد و لیو رنگوئی و لیو رنیوآن توانستند با حملات نیروهای مقاومت بکجه مقابله کنند، اما خود به اندازه کافی قوی نبودند. برای سرکوب شورش، و بنابراین برای مدتی ارتش در بنبست بود.
بکجه از ژاپن درخواست کمک کرد و پادشاه پونگ با گروهی متشکل از ۱۰٫۰۰۰ سرباز به بکجه بازگشت. قبل از رسیدن کشتیهای ژاپنی، نیروهای او با گروهی از نیروهای تانگ در شهرستان اونگجین مبارزه کردند.[۱۴]
در سال ۶۶۳، نیروهای احیای بکجه و ناوگان دریایی ژاپن در جنوب بکجه برای مقابله با نیروهای شیلا در نبرد باکگانگ گرد هم آمدند. سلسله تانگ نیز ۷٬۰۰۰ سرباز و ۱۷۰ کشتی فرستاد. پس از پنج رویارویی دریایی، که در همگی ناوگان مشترک شیلا - تانگ پیروز شد، که در اوت ۶۶۳ در باکگانگ رخ داد، که پایین دست رودخانه گئوم یا رودخانه دونگجین بود، نیروهای شیلا تانگ پیروز شدند و بویو پونگ به گوگوریو گریخت.[۱۴]
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ "Korea, 1–500 A.D.". In Heilbrunn Timeline of Art History. New York: The Metropolitan Museum of Art, 2000–. http://www.metmuseum.org/toah/ht/?period=05®ion=eak (October 2000) خطای یادکرد: برچسب
<ref>
نامعتبر؛ نام «Met» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Iryeon (1281). Samgungnyusa.
- ↑ "Paekche". Encyclopædia Britannica.
- ↑ "Paekche". Encyclopædia Britannica.
- ↑ Chosun Education (2016). "[기획] 역사로 살펴본 한반도 인구 추이".
- ↑ Ebrey, Walthall & Palais 2006, p. 123.
- ↑ Kitagawa, Joseph (5 September 2013). The Religious Traditions of Asia: Religion, History, and Culture. Routledge. p. 348. ISBN 978-1-136-87590-8.
- ↑ Ebrey, Walthall & Palais 2013, p. 104.
- ↑ "Korean Buddhism Basis of Japanese Buddhism". Seoul Times. 2006-06-18. Archived from the original on 2016-03-03.
- ↑ "Buddhist Art of Korea & Japan". Asia Society Museum. Archived from the original on 2016-03-03.
- ↑ "Kanji". Japan Guide. Archived from the original on 2012-05-10.
- ↑ "Pottery". MSN Encarta. 2009-10-31. Archived from the original on 2009-10-29.
- ↑ Il-yeon 2006, p. 119.
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ Maldonado, Álvaro (2019). "A study of Baekje-Yamato relation changes with a focus on Baekje's capitals". Asiademica. 13: 119.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Beakje». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی.
خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref>
برای گروهی به نام «note» وجود دارد، اما برچسب <references group="note"/>
متناظر پیدا نشد. ().
- تاریخ کره
- انحلالهای ۶۶۰ (میلادی)
- ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در سده ۱ (پیش از میلاد)
- ایالتها و قلمروهای منحلشده در ۶۶۰ (میلادی)
- باکجه
- بنیانگذاریها در سده ۱ (پیش از میلاد) در آسیا
- بنیانگذاریهای ۱۸ (پیش از میلاد)
- پادشاهیهای پیشین
- سه پادشاهی کره
- کشورهای پیشین در تاریخ کره
- کشورهای قدیم در شرق آسیا
- مردمان باستانی