پرستاری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از پرستار)
پرستار
یک پرستار مخصوص نوزادان در یک بیمارستان شهر پورتلند، مین.
پیشه
نام‌هاپرستار
زمینه‌های فعالیت
پرستاری
توصیف
مهارت‌هامراقبت از بهبودی عمومی بیماران
تحصیلات موردنیاز
کارشناسی پرستاری، کارشناسی ارشد پرستاری، دکترای پرستاری
زمینه کاری
کارهای وابسته

پرستاری (به انگلیسی: Nursing) تخصصی در حوزهٔ مراقبت سلامت است که «علم و هنرِ مراقبت و تمرکز بر حفاظت، ایستایی و ارتقای سلامتی و صحت عملکردهای بدن انسان را در هم می‌آمیزد، موجب جلوگیری بیماری‌ها و جراحات می‌شود، درمان را آسان می‌کند و با حضور دلسوزانه‌اش رنج را تسکین می‌بخشد.»[۱] پَرَستار (به انگلیسی: Nurse[۲][۳]) در زمینه اصول علمی و مهارت‌های حرفه‌ای مراقبت سلامت، درمان و آموزش پزشکی بیماران تحصیل کرده و در آن مهارت دارد.

پرستاران در تخصص‌های گوناگونی فعالیت می‌کنند و بیشترین اجزای محیط درمانی را تشکیل می‌دهند.[۴][۵] مشکلِ کمبودِ پرستارانِ آموزش‌دیده در بسیاری از کشورها دیده می‌شود.[۶] پرستاران برای ارتقای کیفیت زندگیِ مددجو، برنامه‌ریزی می‌کنند و با پزشکان، درمان‌گران، خودِ بیمار، خانوادهٔ بیمار و دیگر اعضای مربوط به درمان همکاری دارند.

در گذشته به تمام مراقبین بیماران و ناتوانان پرستار می‌گفتند ولی امروزه پرستار فردی است که دارای تحصیلات دانشگاهی در این زمینه است. در ایران پرستارانی در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای پرستاری وجود دارند. رشته‌های جدیدی در مقطع کارشناسی ارشد با مبنای پرستار وظیفه‌مدار راه‌اندازی شده است، همچنین آموزش مداوم پرستاران با همکاری سازمان نظام پرستاری در کل ایران عملیاتی شده است.[۷]

پرستار در مراکز درمانی مانند بیمارستان، درمانگاه یا مطب عضوی از تیم درمانی است. در ایران سازمان نظام پرستاری به عنوان سازمان صنفی پرستاران می‌باشد. پرستاران می‌توانند مؤسس مراکز مشاوره و ارائه خدمات پرستاری در منزل باشند.

براساس استانداردها، می‌بایست تعداد پرستاران سه برابر تعداد پزشکان یا دو برابر تعداد تخت‌های بیمارستانی باشد یا در ازای هر هزار نفر جمعیت، سه پرستار وجود داشته باشد.[۸] همچنین استانداردهای جهانی نشان می‌دهد در بخش داخلی و جراحی، هر ۴ تا ۶ بیمار باید یک پرستار داشته باشند (که در ایران، هر ۱۲ بیمار یک پرستار دارند (۱۳۸۹)).[۹]

پیشینه[ویرایش]

دوران پیشامدرن[ویرایش]

تاریخ‌نگارانِ پرستاری با این چالش مواجه اند که کدام از دسته از مراقبت‌های مردمان قدیم از زخمی‌ها و بیماران را «پرستاری» محسوب کنند.[۱۰] مثلاً در «مجموعهٔ بقراط» (Hippocratic Corpus) مربوط به سدهٔ پنجم میلاد از مراقبت‌هایی حرفه‌ای و بررسی وضعیت بیماران توسط «خدمتکارانِ» مَرد سخن به میان آمده که فعالیت‌های ایشان را می‌شود معادلی کهن بر آنچه امروزه «پرستاری» نامیده می‌شود دانست.[۱۱] در حدود ۶۰۰ سال پیش از میلاد در هندوستان، در کتاب سوشروتا سمهیتا، کتاب سوم، فصل پنجم در مورد نقش پرستار گزارش شده است که «قسمت‌ها یا اعضای گوناگون بدن همان‌طور که پیشتر ذکر شد به مانندِ پوست، نمی‌توانند به درستی توسط کسی که در کالبدشناسی خبره نیست توصیف شوند. از این رو، هر کسی که مایل به کسب دانش کامل در کالبدشناسی است، باید جسدی را آماده کند و با کالبدشکافی و بررسی قسمت. های مختلف آن، به دقت مشاهده کند.»

در اروپای سده‌های میانه، گاهی اعضای فِرَقِ مذهبی مانند راهبان و راهبگان خدماتِ پرستارگونه‌ای ارائه می‌کردند.[۱۲] نمونه‌های مشابهی در مسیحیت،[۱۳] اسلام[۱۴] و بودیسم[۱۵] وجود دارد. فیبه که نامش در رومیان ۱۶ آمده در بسیاری از منابع به عنوان «نخستین پرستار مراجعه‌کننده» توصیف شده است.[۱۶][۱۷] این سنن مسیحی در ساختاربندی اخلاق حرفه‌ایِ پرستاریِ مدرن نقش داشته‌اند. این ریشه‌های مذهبی در پرستاری برخی کشورها هنوز هم باقی مانده‌اند مثلاً در پادشاهی متحده همچنان برای نامیدنِ پرستار ارشد (senior nurse) از لفظِ «خواهر» (sister) استفاده می‌کنند.[۱۸]

سدهٔ نوزدهم میلادی[ویرایش]

خواهران روسی «رحمت» در کریمه، ۱۸۵۵–۱۸۵۴

در طول جنگ کریمه، «دوشس اعظم النا پاولونا» (Grand Duchess Elena Pavlovna) از زنان خواست تا برای یک سال خدمت در بیمارستان‌های نظامی، به «صلیب تعالی» (Krestodvizhenskaya Obshchina) بپیوندند. نخستین گروه از بیست و هشت «خواهر» به سرپرستی الکساندرا پترونا استاخوویچ، مدیر نظم، در اوایل نوامبر ۱۸۵۴ به کریمه رسید.[۱۹]

فلورانس نایتینگل شخصیتی تأثیرگذار در توسعه پرستاری مدرن بود. زمانی که نایتینگل در جنگ کریمه به کار گرفته شد، هیچ لباسی ساخته نشده بود. نایتینگل که اغلب به عنوان اولین نظریه‌پرداز پرستار در نظر گرفته می‌شود، سلامت را با پنج عامل محیطی مرتبط می‌داند: ۱-هوای خالص یا تازه، ۲-آب خالص، ۳-زهکشی کارآمد، ۴-تمیزی، و ۵-نور، به‌ویژه نور مستقیم خورشید. کمبود در این پنج عامل منجر به کمبود سلامت یا بیماری می‌شد. نقش پرستاری و آموزش، ابتدا توسط نایتینگل تعریف شد.

فلورانس نایتینگل پایه‌های پرستاری حرفه‌ای را پس از جنگ کریمه،[۲۰] در پرتویِ مطالعهٔ آماریِ جامعی که دربارهٔ بهداشت در هند انجام داده بود پایه‌گذاری کرد و این او را به تأکید بر اهمیتِ بهداشت واداشت. پس از ۱۰ سال اصلاحات بهداشتی، در سال ۱۸۷۳، نایتینگل گزارش کرد که مرگ و میر در میان سربازان در هند از ۶۹ به ۱۸ در هر ۱۰۰۰ کاهش یافته است.[۲۱]: 107 

نایتینگل باور داشت که پرستاری، یک آزادی و رسالتِ اجتماعی برای زنان است. او معتقد بود که هر زنِ تحصیل‌کرده می‌تواند به بهبودِ مراقبت از بیمار یاری برساند.[۲۲] «یادداشت‌های پرستاریِ» او (۱۸۵۹) فراخوانی همگانی برای اقدام بود. الگوی آموزش پرستاری نایتینگل منجر به اتصال یکی از اولین دانشکده‌های پرستاری به بیمارستان و دانشکده پزشکی شد. این اتصال پس از سال ۱۸۷۰ به‌طور گسترده در اروپا و آمریکای شمالی گسترش یافت.[۲۳]

نایتینگل پنج عامل را نام می‌بُرد که به پرستارانی که در زمان او در میان بهداشت نامناسب و آموزشِ اندک کار می‌کردند، کمک کرد. این عوامل شاملِ ۱-هوای تازه، ۲-آب تمیز، ۳-سیستم زهکشی فعال، ۴-تمیزی، و ۵-نورِ خوب بودند. نایتینگل معتقد بود که محیطِ کارِ تمیز در مراقبت از بیماران مهم است. در سدهٔ نوزدهم، این نظریه برای کمک به بیمارانْ ایده‌آل بود و راهنمای پرستاران بود تا محیط اطراف بیمار را برای بهبود سلامت خود تغییر دهند.[۲۴]

توصیه‌های نایتینگل بر اساس موفقیت‌های «پزشک‌وارگان» جامائیکایی مانند مری سیکول است که همچون نایتینگل در جنگ کریمه خدمت کردند. سیکول در سدهٔ نوزدهم در کریمه، آمریکای مرکزی و جامائیکا، به استفاده از گیاهان را در شفای سربازان مجروح و کسانی که از بیماری‌ها رنج می‌بردند، انجام داد. پیشینیانِ او در سدهٔ هجدهم به عنوان حکیم و شفادهنده در مستعمرهٔ جامائیکا موفقیتِ زیادی کسب کرده بودند و از ایشان مادرِ سیکول (خانم گرانت)، سارا آدامز، کوبا کورنوالیس و گریس دان، معشوقه و پزشک ثروتمندترین کشاورز جامائیکا، سیمون تیلور بودند.[۲۵]

از دیگر پرستارانِ مؤثر در پیشرفت‌دادنِ این حرفه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. اَگنِس هانت اهل شراپ‌شر، نخستین پرستار ارتوپد
  2. والری دو گاسپارین با همسرش آگنور دو گاسپارین، نخستین دانشکدهٔ پرستاری جهان را در لوزانِ سوئیس افتتاح کرد.
  3. اگنس جونز، رژیم آموزشی پرستاری را در درمانگاه براونلو هیل در لیورپول، در سال ۱۸۶۵ ایجاد کرد.
  4. لیندا ریچاردز، مدارس پرستاری را در ایالات متحده و ژاپن تأسیس کرد و رسماً نخستین پرستار حرفه‌ای در ایالات متحده بود که در سال ۱۸۷۳ از «بیمارستان زنان و کودکان نیوانگلند» در بوستون فارغ‌التحصیل شد.
  5. کلارا بارتون یک معلم، کارمند ثبت اختراع، پرستار و انسان‌گرای پیشگام آمریکایی و بنیانگذار صلیب سرخ آمریکا بود.
  6. ماریان کوپه، شماری از نخستین بیمارستان‌های عمومی را در ایالات متحده افتتاح و راه‌اندازی کرد و استانداردهای پاکیزگی را ایجاد کرد که بر توسعه سیستم بیمارستانی آمریکا تأثیر گذاشت.[۲۶]

بخش‌های صلیب سرخ که پس از تأسیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در سال ۱۸۶۳ ظاهر شدند، فرصت‌های شغلی و حرفه‌ای‌شدن را برای پرستاران ارائه کردند (علی‌رغم مخالفت‌های اولیهٔ نایتینگل).[۲۷] برخی از فرقه‌های کاتولیک، بیمارستان‌هایی ساختند و خدمات پرستاری را در این دوره ارائه کردند.[۲۸] جنبش «شماس مدرن» در سال ۱۸۳۶ در آلمان آغاز شد[۲۹] و در عرض نیم سده، بیش از ۵۰۰۰ شماس در اروپا ظاهر شدند.[۳۰]

استفاده رسمی از پرستاران در ارتش، در نیمه دوم سده نوزدهم آغاز شد. پرستاران در جنگ اول بوئر، جنگ انگستان-مصر (۱۸۸۲)[۳۱] و نهضت مهدیون، وظیفه را انجام دادند.[۳۲]

سدهٔ بیستم[ویرایش]

یک پوستر استخدام پرستاران استرالیایی معاصر با جنگ جهانی اول

در سدهٔ نوزدهم تا اوایل سدهٔ بیستم میلادی، پرستاری به همان نسبت که پزشکی شغلی مردانه محسوب می‌شد، شغلی زنانه به حساب می‌آمد. در نتیجهٔ پیدایشِ توقعات مربوط به برابری جنسیتی در محیط کار که در اواخر سدهٔ بیستم مطرح شدند، پرستاری تبدیل به شغلی خنثی از لحاظ جنسی شد هرچند البته همچنان تا سدهٔ ۲۱اُم، شمار پرستارانِ مَرد از پزشکانِ زَن هم کمتر بود.[۳۳][۳۴]

آموزشِ بیمارستان‌محور در دههٔ ۱۹۰۰ در آمریکا با تأکید بر تجربهٔ عملی تبدیل به استاندار شد. مدارسِ نایتینگل‌مسلک کم‌کم محو شدند. بیمارستان‌ها و پزشکان، زنانِ پرستار را به عنوان نیروی کارِ ارزان یا حتی رایگان می‌دیدند. استثمارِ پرستاران توسط کارفرمایان، پزشکان و ارائه‌دهندگان آموزش، کاری غیر معمول نبود.[۳۵]

پرستاران در جنگ جهانی اول فعالیت بسیاری داشتند اما این حرفه دوباره در جنگ جهانی دوم تغییر کرد. پرستارانِ بریتانیاییِ عضور «ارتش پرستاران» بخشی از هر کدام از مستعمراتِ آن‌وَرِآبی و برون‌مرزی بودند.[۳۶] پرستاران، بیش از هر شغلِ دیگری برای خدمت در نیروهای زمینی و دریایی ایالات متحده داوطلب می‌شدند.[۳۷][۳۸] نازی‌ها تقریبا ۴۰,۰۰۰ نفر از «پرستارانِ قهوه‌ایِ» خود را داشتند.[۳۹] دو جین از پرستاران آلمانی صلیب سرخ، نشان صلیب آهنین را جایزه گرفتند.[۴۰]

توسعه مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشدِ پرستاری، پس از جنگ صورت گرفت. پژوهش‌های پرستاری و تمایل به انجمن و سازماندهی، منجر به تشکیلِ تَشَکُّل‌های حرفه‌ای و مجلاتِ دانشگاهی شد. پرستاری به عنوان یک رشته دانشگاهیِ متمایز شناخته شد که در ابتدا وظیفه تعریف مبنای نظری برای فعالیت‌های پرستارانه را بر عهده داشت.[۴۱]

کاستی‌ها[ویرایش]

پرستاران در سراسر جهان، به ویژه در آسیای جنوب‌شرقی و آفریقا، معروف به دریافتِ حق‌الزحمهٔ اندک هستند.[۴۲] یک نظرسنجی جهانی توسط مکینزی اند کامپنی در سال ۲۰۲۲ نشان داد که بین ۲۸ تا ۳۸ درصد از پرستارانِ آمریکایی، بریتانیایی، سنگاپوری، ژاپنی و فرانسویِ پاسخ‌دهنده، گفته‌اند که احتمالاً نقش خود در مراقبت مستقیم از بیمار به عنوان پرستار را در آینده کنار می‌گذارند. پنج عامل اصلی که به گفتهٔ ایشان باعثِ ماندنشان می‌شوند عبارتند از:

  • محیط کاری ایمن
  • تعادل کار و زندگی
  • مراقبت و اعتمادِ گروهی
  • کار معنادار
  • برنامهٔ کاری منعطف

دستمزد، در رتبهٔ هشتمِ این فهرست قرار گرفت.[۴۳] یک نظرسنجیِ آمریکایی در سال ۲۰۲۳ نشان داد که حدود ۳۰٪ به تَرکِ مراقبت از بیمار می‌اندیشند.[۴۴]

پیشینه پرستاری در ایران[ویرایش]

فرح پهلوی در میان پرستاران کرمانشاه در سال ۱۳۵۲

آموزش پرستاری در ایران، به‌خصوص برای زنان، همواره دچار مشکلاتی بوده است. به‌طور مثال تا دهه ۱۹۵۰ میلادی، آموزش پرستاری برای زنان در ایران یک تابوی اجتماعی محسوب می‌گردید.[۴۵]

نخستین موسسه‌ای که به زنان ایران آموزش پرستاری ارائه می‌داد بیمارستان پرزبترین آمریکاییان در تهران از سال ۱۸۹۳ بود. مدارس دیگری در رشت (۱۹۲۴)، همدان (۱۹۲۷)، و کرمانشاه (۱۹۳۱) سپس تأسیس گردیدند. در سال ۱۹۳۶ بود که دانشگاه‌های کشور همانند: ارومیه، تبریز و سپس تهران آموزش پرستاری مدرن را در ایران آغاز کردند. دانشگاه شیراز نیز کار خود را در سال ۱۹۳۷ آغاز کرد. مدیریت و تدوین دوره‌های این موسسات بنا بر درخواست وزارت آموزش عالی کشور تماماً بر عهده متخصصین پرستاری از آمریکا واگذار گردید.[۴۶]

در سال ۱۹۵۶، نخستین کنفرانس سراسری آموزش پرستاری در ایران برگزار گردید که بسیاری از سیاستگذاری‌های آتی را باعث شد.[۴۷]

۱۴ مؤسسه آموزش عالی به سال ۱۹۶۹ در ایران رشته پرستاری را ارائه می‌کردند، اما تنها دانشگاه شیراز دوره چهارساله پرستاری ارائه می‌داد.[۴۵] دانشگاه شیراز به ویژه در زمینه آموزش پرستاری در کشور پیشرو بود و نخستین دانشگاهی بود که به پرستاران پروانه حرفه‌ای اعطا می‌کرد.[۴۸] همچنین تنها در دانشگاه شیراز بود که آموزش پرستاری به زبان انگلیسی ارائه می‌گردید.[۴۹]

وضعیت پرستاری در ایران[ویرایش]

یک پرستار درحال بازبینی بیمار در ایران

مقام‌های روابط بین‌الملل سازمان نظام پرستاری در ایران می‌گویند سالانه بیش از ۱۰۰۰ پرستار ایرانی کشور را ترک می‌کنند.[۵۰] بیشتر پرستاران ایرانی به آمریکا، کانادا و استرالیا و امارات رفته و در آنجا حقوقی به مراتب بالاتر از ایران دریافت می‌کنند. کمترین حقوق پرستاران با کمترین میزان تحصیلات در آمریکا، ۵۲ تا ۵۵ هزار دلار در سال است و بالاترین آن ۱۸۶ هزار دلار در سال (چاپ‌در۱۳۸۹).[۵۱] بالاترین حقوق پزشک، ۶۶۵ هزار دلار در سال بوده و کمترین حقوق پزشک ۱۱۷ هزار دلار در سال (چاپ‌در۱۳۸۹).[۹] در همان کشورها، حقوق پرستاران نیز حداکثر ۱۸۶ هزار دلار در سال، یعنی به نسبتی حدود ۳ تا ۴ برابر، اما در ایران این اختلاف گاهی به ۴۰۰ برابر می‌رسد. بنا به اعتقاد برخی از پزشکان، کارانهٔ پزشکان در اجرا همیشه بالاتر از پرستاران بوده است و طبیعی است با افزایش تعداد بیماران، کارانهٔ آن‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند؛ ولی چون کارانه پرستاران مقداری حداقلی است، افزایش بیماران نیز تغییر چندانی در حقوق آنها ایجاد نمی‌کند. در مقابل برخی پرستاران اعتقاددارند آنهایی که کمتر کار می‌کنند حقوق بیشتری می‌گیرند، ولی پرستاران از حداقل حقوق برخوردار می‌شوند.[۵۲] در راستای جبران کمبود پرستار در مراکز درمانی، مجوز استفاده از دانشجویان پرستاری ترم شش به‌بعد داده‌شده است. با این ترتیبات فشار کاری پرستاران نیز کاهش یابد.[۵۲] الزام شرکت‌ها به بیمه کردن پرستاران، عقد قرارداد شفاف و با اطلاع طرفین (پرستاران و شرکت‌ها) و ارائه نسخه سوم قرارداد به پرستاران، از الزامات استخدام شرکتی پرستاران است.[۵۳][۵۴]

بنابر خبری در ۱۳۹۳/۰۷/۰۸ با عنوان «دیپلمه‌هایی که ۶ ماهه پرستار می‌شوند!»، محمد شریفی‌مقدم عضو شورای عالی نظام‌پرستاری، تربیت‌کمک‌پرستار به بهانهٔ رفعِ کمبود نیروی پرستاری در بیمارستان‌هارا، «ظلم» مضاعف در حق بیماران می‌داند و معتقد است در حالی که «دنیا به سمت پرستاری تخصصی و فوق تخصصی می‌رود، استفاده از افراد دیپلمه که‌بایک دوره‌آموزشی ۶ ماهه در مراکز درمانی حاضر می‌شوند، ظلم به بیماران است.» محمد شریفی‌مقدم همچنین می‌گوید، «به بهانه کمبود کادر پرستاری، سعی در احیای کمک پرستاری دارند، در حالی که موضوع تربیت کمک پرستار در اوائل دهه هفتاد یکبار مطرح شد که آن زمان با واکنش جامعه پرستاری مواجه گردید و منتفی شد.»[۵۵]

از سال ۱۴۰۱ و پس از دستور رهبر جمهوری اسلامی، طرح تعرفه گذاری خدمات پرستاری پس از وقفه حدود ۱۴ ساله در حالت اجرا قرار گرفت.[۵۶]

تعاریف[ویرایش]

بنابر تفسیرِ مرسوم، درحالی که پزشکان مشغولِ درمان داروییِ بیماران هستند، پرستاران بر خودِ مراقبت متمرکز اند. در بخش مراقبت‌های بهداشتی، این موضوع اغلب مبهم است و کار تشخیص حرفه‌ها را پیچیده می‌کند.[۵۷] اگرچه عملکرد پرستاران هم از نظر تخصصشان و هم در کشورهای مختلف متفاوت است اما سازمان‌های پرستاری به صورت کلی، تعاریف زیر را ارائه می‌دهند:

پرستاری شامل مراقبت مستقل و مشارکتی از افراد در تمام سنین، خانواده‌ها، گروه‌ها و جوامع، بیمار یا سالم و در همه شرایط است. پرستاری شامل ارتقای سلامت، پیشگیری از بیماری و مراقبت از افراد بیمار، ناتوان و در حال مرگ است. حمایت، ترویج محیط امن، تحقیق، مشارکت در شکل‌دهیِ خط‌مَشیِ سلامت و مدیریتِ بیمار و سیستم‌هایِ سلامت و آموزش نیز از نقش‌های کلیدی پرستاری هستند.

پرستاری، به‌کارگیریِ سنجش بالینی است در ارائهٔ مراقبت برای توانمندساختنِ افراد برای بهبود، حفظ یا بازیابیِ سلامت، مقابله با مشکلات سلامتی، و دستیابی به بهترین کیفیت ممکن زندگی، فارغ از بیماری یا ناتوانی، تا زمان مرگ.

پرستاری عبارت است از حفاظت، ارتقاء و بهینه‌سازیِ سلامت و توانایی‌ها، پیشگیری از بیماری و آسیب، کاهش رنج از طریق تشخیص و درمان پاسخ‌های انسانی و پشتیبانی از عَرضهٔ مراقبت‌های بهداشتی برای افراد، خانواده‌ها، جوامع و جمعیت.

کارکردِ منحصربه‌فردِ پرستار، کمک به فردِ بیمار یا سالم در انجامِ آن دسته از فعالیت‌هایی است که به سلامتی یا بهبودی او (یا مرگِ کم‌دردترِ او) کمک می‌کند که اگر قدرت، اراده یا دانشِ لازم را داشت بدونِ کمک انجامشان می‌داد.

— ویرجینیا اونل هندرسون[۶۱]

پرستاری تخصصی[ویرایش]

یک پرستار در اندونزی درحال بررسی وضعیت بیمار
پرستاری در حال مراقبت از بیمار مبتلا به سوختگی در بیمارستانی مربوط به PAIGC در زیگینچور، ۱۹۷۳

فعالیت پرستاری نوعی قرارداد اجتماعی است که در آن، سازوکارهای حقوق و مسئولیت‌ها شفاف شده‌اند. تقریبا در همهٔ کشورها پرستاران براساس قانون نظام می‌یابند و ورودشان به این حرفه در سطح دولتی و ملی انجام کنترل می‌شود.

هدفِ جماعتِ/جامعهٔ جهانی پرستاران این است که پرستارانِ حرفه‌ای، مراقبتِ باکیفیت را تضمین کنند و در عین حال، اعتبار، قوانین اخلاقی، استانداردها و شایستگی‌های خود را حفظ کنند و به یادگیریِ خود ادامه دهند.[۵۸]

پرستاران، مراقبت‌های خود را شخصی‌سازانه بر اساسِ نیازهای بدنی، احساسی، روانی، فکری، روحی و اجتماعیِ مددجویان ارائه می‌کنند.

پرستاران معمولاً دارایِ یک یا چند مدرک رسمی هستند. نقش‌ها و مسئولیت‌ها از سطحِ تحصیلات پیروی می‌کنند. به عنوان مثال، در ایالات متحده، «پرستاران عملیِ دارایِ مجوز» (LPN) تحصیلات کمتری نسبت به «پرستاران ثبت نام شده» (RN) دارند و بر این اساس، دامنه فعالیت محدودتری دارند.

تَکَثُّر[ویرایش]

یک پرستارِ نَر در بیمارستان رانول، ویکفورد، اسکس، در سال ۱۹۴۳

در بیشتر کشورها، زنان در حرفهٔ پرستاری غالب اند. بر اساس نظرسنجی سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۲۰، ۹۰٪ پرستاران دنیا، ماده (مؤنث) هستند.[۶۲] برای نمونه، نسبتِ نَر به ماده در میان پرستاران کانادا و ایالات متحده، یک به نوزده است.[۶۳][۶۴] همچین نسبتی در دیگر کشورها هم برقرار است. به عنوان یک استثناء، بیشترِ پرستارانِ آفریقای فرانسوی‌زبان (Francophone Africa) نَر هستند.[۶۵] در کشورهای اروپایی‌ای مانند اسپانیا، پرتغال، چک و ایتالیا، بیش از ۲۰٪ پرستاران نَر هستند.[۶۵] در پادشاهی متحده، ۱۱ درصد از پرستاران و ماماهای ثبت نام کرده در شورای پرستاری و مامایی (NMC)، نَر هستند.[۶۶] شُمارِ پرستارانِ نَر در ایالات متحده بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰، دو برابر شد. به طور متوسط، پرستارانِ نَر در ایالات متحده حقوق بیشتری نسبت به پرستاران ماده دریافت می‌کنند.[۶۷]

نظریه و فرایند[ویرایش]

فعالیتِ پرستاری، ارائهٔ واقعی مراقبت‌های پرستاری است. در ارائهٔ مراقبت، پرستاران یک «برنامهٔ مراقبتِ پرستاری» را اجرا می‌کنند که با استفاده از «فرآیند پرستاری» تعریف شده است. فرایند پرستاری مبتنی بر یک نظریهٔ ویژه پرستاری است که بر اساس محیطِ مراقبت و جمعیتِ موردِ استفاده برگزیده می‌شود. در ارائه مراقبت پرستاری، پرستار از نظریهٔ پرستاری و بهترین عملکردِ برگرفته از پژوهش‌هایِ پرستاری بهره می‌برد.[۶۸] بسیاری از نظریه‌های پرستاری در حالِ استفاده هستند.[۶۹] مانند سایر رشته‌ها، این حرفه هم نظریه‌های متعددی را توسعه داده است که منعکس‌کنندهٔ باورها و پارادایم‌های فلسفی یا جهان‌بینی‌های مختلف است.

به طور کلی، فرآیند پرستاری روشی است که برای ارزیابی و تشخیصِ نیازها، برنامه‌ریزی نتایج و مداخلات، اجرای مداخلات و ارزیابی پیامدها استفاده می‌شود. فرآیند پرستاری همانطور که توسط انجمن پرستاران آمریکا تعریف شده است، از پنج مرحله تشکیل می‌شود: ۱-ارزیابی نخستین، ۲-اجرا، ۳-برنامه‌ریزی، ۴-تشخیص و ۵-ارزیابی پایانی.[۶۹]

بسترهای مراقبت بهداشتی[ویرایش]

بسترهایِ دیجیتالِ سلامت، پرستاران و دستیارپرستاران را به فرصت‌های شغلی در مراکز مراقبت‌های بهداشتی مانند خانه‌های سالمندان، آژانس‌های سلامت در خانه و بیمارستان‌ها متصل می‌کنند. بسترها نرم‌افزاری را برای تسهیل ارتباطات ارائه می‌دهند و به پرستاران اجازه می‌دهند تا فرصت‌های کاری را بر اساس ترجیحات خود بیابند. همچنین اینگونه، شرکای مراقبت‌های بهداشتی و امکانات از دسترسی به پرستاران واجد شرایط بهره‌مند می‌شوند.[۷۰] در سال ۲۰۱۷، سرویس بهداشت ملی بریتانیا آزمایش چنین بسترهایی را آغازید.[۷۱]

پرستاری به مثابهٔ علم[ویرایش]

مطالعهٔ مهمِ همه‌گیرشناسانهٔ فلورانس نایتینگل که مرگ و میر سربازان بریتانیایی در طول جنگ کریمه را بررسی می‌کرد در سال ۱۸۵۸ منتشر شد.[۷۲] به استثنای آثار او، آموزش و فعالیتِ پرستاری تا اواسط سدهٔ بیستم به عنوان یک سنتِ شفاهی باقی ماند. شماره افتتاحیه «Nursing Research»، نخستین مجلهٔ علمی-تخصصیِ پرستاری، در سال ۱۹۵۲ منتشر شد. در طول دهه ۱۹۶۰، علاقه به اخذ مدرک دکترا در میان پرستاران در ایالات متحده افزایش یافت، اما پرستاری به عنوان یک حوزه پژوهشیِ نوپا با مجلات اندکی تا دههٔ ۱۹۷۰ باقی ماند.[۷۳] هم‌اکنون «پژوهش پرستاری» اگر چه یک تعریف رایج ندارد اما به طور فزاینده‌ای به عنوان یک رشته معتبر ارائه می‌شود.[۷۴] این مسئله با تفاسیرِ متعدد از ماهیتِ پرستاری، پیچیده‌تر می‌شود.[۷۵][۷۶]

عملکردِ شاهدمحور (مبتنی بر شواهد)[ویرایش]

حوزهٔ نوظهورِ پزشکیِ مبتنی بر شواهد در مورد پرستاری هم کاربرد دارد.[۷۷] موانع رایج در مطالعه و ادغامِ یافته‌های پژوهش درونِ فرایندِ تصمیم‌گیریِ بالینی عبارتند از: کمبود فرصت، بی‌تجربگی، و سرعت تُندِ انباشتِ شواهد.[۷۶]

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]